Niech mi się stanie według słowa twego

Nazaret, Grota Zwiastowania (fot. R.P.)

IV Niedziela Adwentu B

Łk 1,26-38

26 W szóstym miesiącu posłał Bóg anioła Gabriela do miasta w Galilei, zwanego Nazaret, 27 do Dziewicy poślubionej mężowi imieniem Józef, z rodu Dawida; a Dziewicy było na imię Maryja. 28 Wszedłszy do Niej, [anioł] rzekł: «Bądź pozdrowiona, łaski pełna, Pan z Tobą, błogosławiona jesteś między niewiastami». 29 Ona zmieszała się na te słowa i rozważała, co by miało znaczyć to pozdrowienie. 30 Lecz anioł rzekł do Niej: «Nie bój się, Maryjo, znalazłaś bowiem łaskę u Boga. 31 Oto poczniesz i porodzisz Syna, któremu nadasz imię Jezus. 32 Będzie On wielki i zostanie nazwany Synem Najwyższego, a Pan Bóg da Mu tron Jego praojca, Dawida. 33 Będzie panował nad domem Jakuba na wieki, a Jego panowaniu nie będzie końca». 34 Na to Maryja rzekła do anioła: «Jakże się to stanie, skoro nie znam męża?» 35 Anioł Jej odpowiedział: «Duch Święty zstąpi na Ciebie i moc Najwyższego okryje Cię cieniem. Dlatego też Święte, które się narodzi, będzie nazwane Synem Bożym. 36 A oto również krewna Twoja, Elżbieta, poczęła w swej starości syna i jest już w szóstym miesiącu ta, którą miano za niepłodną. 37 Dla Boga bowiem nie ma nic niemożliwego». 38 Na to rzekła Maryja: «Oto ja służebnica Pańska, niech mi się stanie według słowa twego». Wtedy odszedł od Niej anioł.

Liturgia słowa IV Niedzieli Adwentu przytacza fragment Ewangelii Łukasza, w którym anioł Gabriel w imieniu Boga obwieszcza Maryi: „Oto poczniesz i porodzisz Syna, któremu nadasz imię Jezus. Będzie On wielki i zostanie nazwany Synem Najwyższego, a Pan Bóg da Mu tron Jego praojca, Dawida. Będzie panował nad domem Jakuba na wieki, a Jego panowaniu nie będzie końca” (Łk 1,31-33). Niezwykła tajemnica, niezwykłe posłannictwo i niezwykłe powołanie! Warto jednak podkreślić, że scena anielskiego zwiastowania jest także sceną objawienia się niezwykłej wiary młodziutkiej Miriam z Nazaretu. To prawda, inicjatywa jest po stronie Boga, jednakże potrzebna była reakcja Maryi wyrażona słowami: „Oto ja służebnica Pańska, niech mi się stanie według słowa twojego” (1,38), by Boży plan mógł dojść do skutku. Innymi słowy, dziewicze poczęcie Syna Bożego jest dziełem Ducha Świętego, lecz by mogło się wydarzyć, potrzebna była wiara Maryi. Wielkie dzieła Boga są wyrazem Jego miłości i wszechmocy, zawsze jednak jest w nich przestrzeń na zaangażowanie się człowieka. Wierzyć oznacza bowiem z ufnością odpowiedzieć na słowo Boga, zaakceptować Jego plany, być posłusznym Jego woli. Tak rozumiana wiara zakłada dwie rzeczy: zaufanie wobec Boga i wyznanie tego, w co się wierzy. Jak czytamy w Liście do Rzymian: „sercem przyjęta wiara prowadzi do sprawiedliwości, a wyznawanie jej ustami – do zbawienia” (Rz 10,10). Maryja uwierzyła słowu Boga, które zostało jej obwieszczone przez Gabriela, uwierzyła w dziewicze poczęcie jej Syna, a także w wolę Boga, by w ten sposób zbawić grzesznych ludzi. Nie tylko przyjęła to słowo jako prawdziwie pochodzące od Boga, lecz także całą sobą zaangażowała się w jego realizację. Dzięki wierze Maryi na świat przyszedł Zbawiciel, a także narodził się Kościół. Dlatego w kolejnej scenie jej krewna Elżbieta będzie mogła wykrzyknąć z radości: „Błogosławiona [jest], która uwierzyła, że spełnią się słowa powiedziane jej od Pana” (Łk 1,45). Zadaniem Kościoła, czyli wspólnoty ochrzczonych, jest kontynuowanie matczynej misji Maryi poprzez przekazywanie światu Zbawiciela. Jesteśmy zaproszeni do tego, by swoimi uczynić zamiary Boga, stając się świadkami naszego zbawienia oraz angażując się w niesienie zbawienia bliźnim.

Do czego dzisiaj Bóg mnie wzywa? Czy uważnie odkrywam w moim życiu wyrazy Jego woli? Czy poprzez moją życiową postawę, czyny i wypowiadane słowa przyczyniam się do spotkania innych ze Zbawicielem?

Kto pełni wolę Ojca mojego, który jest w niebie, ten jest Mi bratem

Eucharystia w rzymskim kościele św. Wawrzyńca in Piscibus (fot. comshalom.org)

Wtorek, 21 lipca

Mt 12,46-50

46 Gdy jeszcze przemawiał do tłumów, oto Jego Matka i bracia stanęli na dworze i chcieli z Nim rozmawiać. 47 Ktoś rzekł do Niego: «Oto Twoja Matka i Twoi bracia stoją na dworze i chcą pomówić z Tobą». 48 Lecz On odpowiedział temu, który Mu to oznajmił: «Któż jest moją matką i którzy są moimi braćmi?» 49 I wyciągnąwszy rękę ku swoim uczniom, rzekł: «Oto moja matka i moi bracia. 50 Bo kto pełni wolę Ojca mojego, który jest w niebie, ten jest Mi bratem, siostrą i matką».

Na zakończenie serii scen, w których poruszony został temat odrzucenia Jezusa przez uczonych w Piśmie i faryzeuszy (por. Mt 12,1-42), Mateusz umieszcza krótkie opowiadanie o wizycie Jego matki i braci: „Gdy jeszcze przemawiał do tłumów, oto Jego Matka i bracia stanęli na dworze i chcieli z Nim rozmawiać” (12,46). Brak wzmianki o „ojcu” Jezusa sugeruje, że Józef już nie żył. Teksty NT kilkukrotnie mówią o braciach (por. Mk 3,31 = Mt 12,46; Mk 6,3 = Mt 13,55; J 2,12; 7,3.5.10; Dz 1,14; 1 Kor 9,5; Ga 1,19) oraz siostrach Pańskich (por. 6,3 = Mt 13,56). Czy zatem nie był On jedynym synem Maryi i miał rodzeństwo?

Zarówno w języku hebrajskim, jak i aramejskim rzeczownik ah miał szersze znaczenie niż użyty w greckim tekście Ewangelii rzeczownik adelfos i odnosił się także do bliskich krewnych, najczęściej kuzynów, ale także członków tej samej wspólnoty lub nawet narodu. Na przykład Abram mówi do Lota: „Niechaj nie będzie sporu między nami, między pasterzami moimi a pasterzami twoimi, bo przecież jesteśmy krewnymi [ahim]” (Rdz 13,8). Powyższy fakt oraz podkreślane w Ewangeliach dziewictwo Maryi każą nam widzieć we wzmiankowanych braciach i siostrach Jezusa co najwyżej Jego bliskich krewnych. Niektórzy Ojcowie Kościoła, czyli pisarze i teolodzy wczesnochrześcijańscy, uważali, że chodzi o synów Józefa z pierwszego małżeństwa.

Mateusz nie opisuje, jak wyglądało spotkanie Pana z Jego rodziną. Wspomina jedynie, że ktoś z obecnych poinformował Go o ich przybyciu (por. 12,47), na co Jezus zareagował, zadając pytanie: „Któż jest moją matką i którzy są moimi braćmi?” (12,48). Odpowiedź wydaje się prosta. Matką i braćmi Jezusa są ci, o których przybyciu właśnie się dowiedział. Pan jednak wykorzystuje to pytanie jako wstęp do bardzo ważnego gestu i pouczenia: „I wyciągnąwszy rękę ku swoim uczniom, rzekł: Oto moja matka i moi bracia” (12,49). Gest wyciągnięcia ręki ma wielorakie znaczenie, np. wyraża potrzebę pomocy (por. 12,13), wrogość (por. 26,51), pełne mocy zwrócenie się ku chorym (por. 8,3), ratunek w śmiertelnym niebezpieczeństwie (por. 14,31). W naszym fragmencie Jezus wyciąga rękę, by podkreślić, że uczniowie znajdują się pod Jego opieką.

Swój gest Pan uzupełniania słowami: „Bo kto pełni wolę Ojca mojego, który jest w niebie, ten jest Mi bratem, siostrą i matką” (12,50). Bycie uczniem Jezusa oznacza pełnienie woli Ojca, która przez Niego została objawiona.  Zwrot „wola Ojca” kilkukrotnie pojawia się w Ewangelii Mateusza (np. 6,10; 7,21; 18,14) i odnosi się Prawa interpretowanego przez Syna. Wszystkie przykazania i nakazy sprowadzają się do przykazania miłości Boga i bliźniego. Gdy pod koniec Ewangelii jeden z uczonych w Piśmie zapyta Jezusa, które przykazanie jest największe, Ten odpowie: „Będziesz miłował Pana Boga swego całym swoim sercem, całą swoją duszą i całym swoim umysłem. To jest największe i pierwsze przykazanie. Drugie podobne jest do niego: Będziesz miłował swego bliźniego jak siebie samego” (por. 22,37-38; por. Pwt 6,5; Kpł 19,18). Zatem wolą Ojca jest, by uczniowie Jezusa kroczyli drogą miłości, przez co staną się dla siebie nawzajem matką, bratem i siostrą.

W jaki sposób pracuję nad moją miłością Boga i bliźniego? Czy czuję się częścią wielkiej duchowej rodziny, jaka jest Kościół, zwłaszcza w wymiarze mi najbliższym, jakim jest moja wspólnota parafialna?

Nagroda dla kroczących za Chrystusem

Wspólnota Kościoła (fot. Mateus Campos Felipe, unslpash.com)

Sobota, 11 lipca, Święto św. Benedykta, Patrona Europy

Mt 19,27-29

27 Wtedy Piotr rzekł do Niego: «Oto my opuściliśmy wszystko i poszliśmy za Tobą, cóż więc otrzymamy?» 28 Jezus zaś rzekł do nich: «Zaprawdę, powiadam wam: Przy odrodzeniu, gdy Syn Człowieczy zasiądzie na swym tronie chwały, wy, którzy poszliście za Mną, zasiądziecie również na dwunastu tronach, aby sądzić dwanaście szczepów Izraela. 29 I każdy, kto dla mego imienia opuści dom, braci, siostry, ojca, matkę, dzieci lub pole, stokroć tyle otrzyma i życie wieczne posiądzie na własność.

W dziewiętnastym rozdziale Ewangelii Mateusza pojawia się krótka seria perykop poświęcona tematowi bogactwa. Najpierw do Jezusa przychodzi bogaty młodzieniec, który zadaje Mu pytanie: „Nauczycielu, co dobrego mam czynić, aby otrzymać życie wieczne?” (Mt 19,16). Pan wskazuje, że aby osiągnąć życie wieczne należy przestrzegać przykazań, zwłaszcza tej części Dziesięciu Przykazań, które dotyczą relacji z innymi ludźmi (por. Pwt 5,16-20) oraz przykazania miłości bliźniego (por. Kpł 19,18). Gdy młodzieniec zaświadcza, że powyższe przykazania zachowuje, Pan dokonuje swoistej próby jakości jego miłości do bliźnich: „Jeśli chcesz być doskonały, idź, sprzedaj, co posiadasz, i daj ubogim, a będziesz miał skarb w niebie. Potem przyjdź i chodź za Mną!” (Mt 19,21). Słysząc to, młodzieniec odchodzi zasmucony.

Jezus wykorzystuje reakcję bogatego młodzieńca, by przestrzec uczniów przed niebezpieczeństwem bogactwa: „Zaprawdę, powiadam wam: Bogatemu trudno będzie wejść do królestwa niebieskiego. Jeszcze raz wam powiadam: Łatwiej jest wielbłądowi przejść przez ucho igielne, niż bogatemu wejść do królestwa niebieskiego” (19,23-24). Miłość bliźniego, która ma charakteryzować obywateli królestwa niebieskiego, wiąże się z gotowością utraty wszystkich dotychczasowych zabezpieczeń, także materialnych. Słysząc tą radykalną naukę, uczniowie wpadają w przerażenie. Pan jednak ich zapewnia „U ludzi to niemożliwe, lecz u Boga wszystko jest możliwe” (19,26). Rzeczywiście styl życia odpowiadający królestwu niebieskiemu wykracza poza przyrodzone możliwości człowieka, jego pojmowanie i decyzyjność. Jednakże przyjęcia orędzia Dobrej Nowiny oznacza także przyjęcie nowego życia, które swe źródło ma w mocy i świętości samego Boga. W Czwartej Ewangelii Jezus w trochę inny sposób wyrazi tę samą prawdę w rozmowie z Nikodemem: „U ludzi to niemożliwe, lecz u Boga wszystko jest możliwe” (J 3,5).

W tym miejscu pojawia się dzisiejsze czytanie ewangeliczne. Piotr w imieniu wszystkich apostołów pyta Pana o wartość ich dotychczasowego poświęcenia w kroczeniu za Nim: „Oto my opuściliśmy wszystko i poszliśmy za Tobą, cóż więc otrzymamy?” (19,27). Odpowiadając, Jezus odnosi się do czasu odrodzenia: „Zaprawdę, powiadam wam: Przy odrodzeniu, gdy Syn Człowieczy zasiądzie na swym tronie chwały, wy, którzy poszliście za Mną, zasiądziecie również na dwunastu tronach, aby sądzić dwanaście szczepów Izraela” (19,28). W tej wypowiedzi użyty został grecki rzeczownik polignesia, który opisuje rodzaj nowego początku. U stoików termin ten określał odrodzenie świata, które ma nastąpić po jego zaognieniu. Żydowski filozof i egzegeta, Filon z Aleksandrii, posługiwał się nim opisując świat, który wyłonił się na nowo po potopie czasów Noego. Zaś żydowski historyk, Józef Flawiusz, użył go opowiadając o przywróceniu państwa izraelskiego po przesiedleniu babilońskim.

W wypowiedzi Jezusa chodzi o „nowe stworzenie”, która ma nastąpić przy Jego powtórnym przyjściu. Jego panowanie rozpocznie się jednak już w chwili zmartwychwstania, kiedy dana Mu będzie wszelka władza na niebie i na ziemi (por. 28,19-20). Syn Człowieczy (por. Dn 7,13-14) rozpocznie urzeczywistnienie swojego królowania nad wszystkimi narodami poprzez Ewangelię głoszoną przez Kościół (Mt 28,19-20). On sam, po powrocie do Ojca, będzie zasiadał na tronie chwały jako Mesjasz Dawidowy, zaś apostołowie będą mieli udział w mesjańskim panowaniu jako założyciele i przywódcy mesjańskiej wspólnoty Kościoła.

Natomiast wszyscy, którzy dla stania się uczniami Chrystusa wiele poświęcili, otrzymują obietnicę: „I każdy, kto dla mego imienia opuści dom, braci, siostry, ojca, matkę, dzieci lub pole, stokroć tyle otrzyma i życie wieczne posiądzie na własność” (19,29). Jezus nie przekreśla więzi łączących krewnych, podkreśla jednak, że wiara w Niego stanie się zaczynem powstania nowych relacji braterstwa, które tym razem nie będzie oparte na więzach krwi, lecz na doświadczeniu Jego żywej obecności w Bożym słowie i sakramentach.

Z czego mogę zrezygnować, by jeszcze bardziej zdecydowanie iść za Jezusem? Czy opieram moje chrześcijańskie życie na mocy i świetle Ducha Świętego? Czy patrzę na członków mojej wspólnoty parafialnej, jako na braci, których daje mi Pan?

Oto Matka twoja

Święto Najświętszej Maryi Panny, Matki Kościoła

J 19,25-34

25 A obok krzyża Jezusowego stały: Matka Jego i siostra Matki Jego, Maria, żona Kleofasa, i Maria Magdalena. 26 Kiedy więc Jezus ujrzał Matkę i stojącego obok Niej ucznia, którego miłował, rzekł do Matki: «Niewiasto, oto syn Twój». 27 Następnie rzekł do ucznia: «Oto Matka twoja». I od tej godziny uczeń wziął Ją do siebie. 28 Potem Jezus, świadom, że już wszystko się dokonało, aby się wypełniło Pismo, rzekł: «Pragnę». 29 Stało tam naczynie pełne octu. Nałożono więc na hizop gąbkę nasączoną octem i do ust Mu podano. 30 A gdy Jezus skosztował octu, rzekł: «Dokonało się!» I skłoniwszy głowę, oddał ducha. 31 Ponieważ był to dzień Przygotowania, aby zatem ciała nie pozostawały na krzyżu w szabat — ów bowiem dzień szabatu był wielkim świętem — Żydzi prosili Piłata, żeby ukrzyżowanym połamano golenie i usunięto ich ciała. 32 Przyszli więc żołnierze i połamali golenie tak pierwszemu, jak i drugiemu, którzy z Nim byli ukrzyżowani. 33 Lecz gdy podeszli do Jezusa i zobaczyli, że już umarł, nie łamali Mu goleni, 34 tylko jeden z żołnierzy włócznią przebił Mu bok, a natychmiast wypłynęła krew i woda.

Ewangelie synoptyczne krótko wspominają, że pośród świadków krzyżowej śmierci Jezusa były także kobiety: „Było tam również wiele niewiast, które przypatrywały się z daleka. Szły one za Jezusem z Galilei i usługiwały Mu” (Mt 27,55; por. Mk 15,40; Łk 23,49). Natomiast Czwarta Ewangelia dopowiada, że tuż pod krzyżem Pana stała Jego matka wraz z kilkoma innymi kobietami oraz umiłowany uczeń. Tym samym Maryja, chociaż nie wymieniona z imienia, pojawia się na początku (2,1-11) i pod koniec ewangelicznego opowiadania.

Umiłowany uczeń, tradycyjnie identyfikowany z Janem, synem Zebedeusza, u synoptyków razem z Szymonem Piotrem i swoim bratem, Jakubem, uczestniczy w ważnych wydarzeniach, jak wskrzeszenie córki Jaira (Mk 5,37), przemienienie na Górze Tabor (Mk 9,2), modlitwa w Ogrójcu (Mk 14,33). W Czwartej Ewangelii, chociaż ani razu nie pojawia się jego imię (w 21,2 mowa jest o „synach Zebedeusza”, do niego odnosi się także określenie „inny uczeń” w 18,15), również podkreślona zostaje jego szczególna więź z Jezusem: podczas ostatniej wieczerzy spoczywa na Jego piersi (13,23), w tej samej scenie pośredniczy w rozmowie między Nim  a Piotrem (13,24-25), jako pierwszy z uczniów dociera do pustego grobu i z wiarą uznaje Jego powstanie z martwych (20,4.8), rozpoznaje Go, gdy już jako zmartwychwstały ukazuje się nad Morzem Tyberiadzkim (21,7). Janowi wreszcie przypisywane jest autorstwo Czwartej Ewangelii (por. 21,20-24). Obecność umiłowanego ucznia na Golgocie dodatkowo podkreśla jego wierność wobec Pana, nie opuścił Go nawet w godzinie Jego śmierci.

Umierający Jezus, patrząc z wysokości krzyża na bliskie Mu osoby, mówi najpierw do Matki: „Niewiasto, oto syn Twój” (19,26), następnie zaś do umiłowanego ucznia: „Oto Matka twoja”, narrator dopowiada: „I od tej godziny uczeń wziął Ją do siebie” (19,27). Podobnie jak przypadku wesela w Kanie Galilejskiej, scena ta nie tylko opowiada o konkretnym historycznym wydarzeniu, ale ma także głębokie znaczenie teologiczne. W obydwu opowiadaniach Jezus zwraca się do Maryi, używając oficjalnego wyrażenia „Niewiasto”, narrator zaś mówiąc o Niej, posługuje się zwrotem „matka Jezusa” / „Matka Jego”. Na weselu w Kanie Maryja ukazana jest jako model Kościoła, wyjątkowe ucieleśnienie wiernego ludu Bożego, natomiast pod krzyżem jako Matka Kościoła. W obydwu scenach ewangelista dyskretnie nawiązuje do biblijnego obrazu „Matki Syjon” (Iz 60,1-4; 66,7-9) oraz pierwszej kobiety Ewy, w odniesieniu do której Biblia również używa tytułów „kobiety” i „matki” (Rdz 2,23; 3,20).

Mówiąc z krzyża, Jezus ukazuje wyjątkową, duchową relację, łączącą członków Kościoła z Bogiem oraz między sobą. Jezusowe słowa: „Oto syn Twój” w pierwszym rzędzie odnoszą się do Niego samego jako biologicznego syna Maryi. Kontekst jednak, zwłaszcza kolejna wypowiedź: „Oto Matka twoja”, podpowiada, że chodzi tu także o umiłowanego ucznia. Nazywając własną matkę, „matką umiłowanego ucznia”, Jezus wyraża duchową łączność między Nim samym a umiłowanym uczniem: obaj są synami Maryi. Patrząc szerzej, uwzględniając, że umiłowany uczeń symbolizuje wszystkich wierzących, możemy dostrzec tutaj swoistą miniaturę rzeczywistości Kościoła, który jest wielka Bożą rodziną. Jako członkowie Kościoła, mamy duchowe uczestnictwo w życiu zmartwychwstałego Chrystusa, a w konsekwencji Maryję jako naszą duchową Matkę. Jak Ewa stała się „matką wszystkich żyjących” (Rdz 3,20), tak Maryja, nowa Ewa, staje się matką wszystkich wierzących, czyli tych, którzy mocą Ducha Świętego stali się nowym stworzeniem (7,37-39).

Czy wzorem umiłowanego ucznia jestem wierny Jezusowi w chwilach trudnych doświadczeń? Jakie miejsce w mojej religijności zajmuje Maryja? Czy mam świadomość, że będąc w Kościele jestem częścią wielkiej Bożej rodziny?

Ten właśnie uczeń daje świadectwo o tych sprawach

Tabga, otoczenie Kościoła Prymatu (fot. R.P.)

Sobota, 30 maja

J 21,20-25

20 Piotr, obróciwszy się, zobaczył idącego za sobą ucznia, którego miłował Jezus, a który to w czasie uczty spoczywał na Jego piersi i powiedział: «Panie, któż jest ten, który Cię zdradzi?» 21 Gdy więc go Piotr ujrzał, rzekł do Jezusa: «Panie, a co z tym będzie?» 22 Odpowiedział mu Jezus: «Jeżeli chcę, aby pozostał, aż przyjdę, to cóż tobie do tego? Ty pójdź za Mną!» 23 Rozeszła się wśród braci wieść, że uczeń ów nie umrze. Ale Jezus nie powiedział mu, że nie umrze, lecz: «Jeśli Ja chcę, aby pozostał, aż przyjdę, to cóż tobie do tego?» 24 Ten właśnie uczeń daje świadectwo o tych sprawach, i on je opisał. A wiemy, że świadectwo jego jest prawdziwe. 25 Jest ponadto wiele innych rzeczy, których Jezus dokonał, a które gdyby je szczegółowo opisać, to sądzę, że cały świat nie pomieściłby ksiąg, jakie trzeba by napisać.

W ostatniej perykopie Czwartej Ewangelii nasza uwaga skupia się na osobie „umiłowanego ucznia”. Za każdym razem, gdy wcześniej Piotr i umiłowany uczeń pojawiali się razem w Ewangelii, ten drugi miał szczególny przywilej lub wgląd w serce Jezusa, na przykład podczas Ostatniej Wieczerzy: „w czasie uczty spoczywał na Jego piersi i powiedział: «Panie, któż jest ten, który Cię zdradzi?»” (21,20; por. 13,21-30). Po zmartwychwstaniu jednak to umiłowany uczeń będzie podążał za pasterzem Piotrem, który w swej posłudze będzie naśladował Jezusa, Dobrego Pasterza.

Piotr pyta o umiłowanego ucznia: „Panie, a co z tym będzie?” (21,21). Jezus tajemniczo odpowiada: „Jeżeli chcę, aby pozostał, aż przyjdę, to cóż tobie do tego? Ty pójdź za Mną!” (21,22; por. 21,19). Zamiast martwić się o umiłowanego ucznia, Piotr powinien skupić swoją uwagę na Jezusie i na przekazanym mu zadaniu przewodzenia wspólnocie uczniów. Wypowiedź Jezusa o umiłowanym uczniu była interpretowana na różne sposoby. Jedna z interpretacji, powszechna „wśród braci”, czyli chrześcijan związanych z jego osobą (por. 1 J 3,13; 3 J 3), mówiła, że uczeń ten nie umrze. Miałby on żyć, aż do paruzji, czyli chwalebnego powrotu Jezusa w dniu ostatecznym (por. J 5,28–29; 6,39–40.54). Aby wyjaśnić to nieporozumienie, autor podkreśla: „Ale Jezus nie powiedział mu, że nie umrze, lecz: «Jeśli Ja chcę, aby pozostał, aż przyjdę, to cóż tobie do tego?»” (21,23). Wyjaśnienie to prawdopodobnie było potrzebne, gdy śmierć w końcu nadeszła. Jak podaje wczesnochrześcijańska Tradycja, umiłowany uczeń, identyfikowany z osobą Jana Apostoła, po zesłaniu Ducha Świętego głosił Ewangelię w Palestynie i Małej Azji. Umarł śmiercią naturalną w Efezie pod koniec I w. Mimo, iż nie doczekał się powtórnego przyjścia Chrystusa, poprzez całe swoje długie życie dawał o Nim świadectwo pośród kolejnych pokoleń. Stąd być może słowa Pana – „Jeśli Ja chcę, aby pozostał, aż przyjdę, to cóż tobie do tego?” – dotyczą po prostu Jego duchowej obecności, która między innymi przez posługę Jana, urzeczywistniała się w Kościołach Azji Mniejszej (por. Rz 12,4).

Na świadectwie umiłowanego ucznia opiera się także Czwarta Ewangelia: „Ten właśnie uczeń daje świadectwo o tych sprawach, i on je opisał” (21,24). Wiara Kościoła wszystkich czasów swój fundament znajduje w apostolskim świadectwie spisanym w Ewangeliach. Głosząc Dobrą Nowinę w Jezusie Chrystusie, apostołowie koncentrowali się na najważniejszych słowach i wydarzeniach, które ukazują istotę Jego osoby i zbawczego posłannictwa, lecz nie pretendują do całościowego ukazania Jego misterium: „Jest ponadto wiele innych rzeczy, których Jezus dokonał, a które gdyby je szczegółowo opisać, to sądzę, że cały świat nie pomieściłby ksiąg, jakie trzeba by napisać” (21,25).

Czy w moim codziennym życiu skupiam się na realizowaniu powołania otrzymanego od Pana? Jaki jest mój stosunek do Kościoła? Czy jestem świadomy, że stanowię Jego część i także ode mnie zależy wyrazistość jego świadectwa? Czy czytając Ewangelie, rozważam słowa i czyny Jezusa, szukając w nich pokarmu dla mojej wiary?