Jeden z was Mnie wyda

Wielki Wtorek

J 13,21-33.36-38

21 To powiedziawszy, Jezus wzruszył się do głębi i tak oświadczył: «Zaprawdę, zaprawdę, powiadam wam: Jeden z was Mnie wyda». 22 Spoglądali uczniowie jeden na drugiego, niepewni, o kim mówi. 23 Jeden z Jego uczniów – ten, którego Jezus miłował – spoczywał na Jego piersi. 24 Jemu to dał znak Szymon Piotr i rzekł do niego: «Kto to jest? O kim mówi?» 25 Ten, oparłszy się zaraz na piersi Jezusa, rzekł do Niego: «Panie, któż to jest?» 26 Jezus odparł: «To ten, dla którego umoczę kawałek [chleba] i podam mu». Umoczywszy więc kawałek [chleba], wziął i podał Judaszowi, synowi Szymona Iskarioty. 27 A po spożyciu kawałka [chleba] wstąpił w niego szatan. Jezus zaś rzekł do niego: «Co masz uczynić, czyń prędzej!» 28 Nikt jednak z biesiadników nie rozumiał, dlaczego mu to powiedział. 29 Ponieważ Judasz miał pieczę nad trzosem, niektórzy sądzili, że Jezus powiedział do niego: «Zakup, czego nam potrzeba na święto», albo żeby dał coś ubogim. 30 On więc po spożyciu kawałka [chleba] zaraz wyszedł. A była noc. 31 Po jego wyjściu rzekł Jezus: «Syn Człowieczy został teraz otoczony chwałą, a w Nim Bóg został chwałą otoczony. 32 Jeżeli Bóg został w Nim otoczony chwałą, to i Bóg Go otoczy chwałą w sobie samym, i to zaraz Go chwałą otoczy. 33 Dzieci, jeszcze krótko jestem z wami. Będziecie Mnie szukać, ale – jak to Żydom powiedziałem, tak i teraz wam mówię – dokąd Ja idę, wy pójść nie możecie (…) 36 Rzekł do Niego Szymon Piotr: «Panie, dokąd idziesz?» Odpowiedział mu Jezus: «Dokąd Ja idę, ty teraz za Mną pójść nie możesz, ale później pójdziesz». 37 Powiedział Mu Piotr: «Panie, dlaczego teraz nie mogę pójść za Tobą? Życie moje oddam za Ciebie». 38 Odpowiedział Jezus: «Życie swoje oddasz za Mnie? Zaprawdę, zaprawdę, powiadam ci: Kogut nie zapieje, aż ty trzy razy się Mnie wyprzesz.

Przygotowanie

  • Jan Ewangelista zabiera mnie dzisiaj do Wieczernika, gdzie Jezus zapowiada, że zostanie zdradzony przez jednego z najbliższych uczniów. Wydarzenie to paradoksalnie przyczyni się do objawienia Bożej chwały. Wyciszę moje serce, przygotuję je na światło Słowa.

Punkty do medytacji

  • „Jezus wzruszył się do głębi i tak oświadczył: «Zaprawdę, zaprawdę, powiadam wam: Jeden z was Mnie wyda»” (w. 21). Za pomocą formuły „zaprawdę, zaprawdę” (w tekście greckim mamy transkrypcję hebrajskiego zwrotu amen, amen) Jezus w Czwartej Ewangelii wprowadza pouczenia, które są szczególnie istotne (np. J 1,51; 3,3; 5,19; 6,53). Tym razem chodzi o ważną zapowiedź. Oto jeden z Jego najbliższych uczniów, członek kolegium Dwunastu, zdradzi Go (por. 11,57). Rzecz ta porusza Go do głębi. Spróbuję wczuć się w ból zdradzonego Jezusa, poczuć Jego rozczarowanie osobą zdrajcy.
  • „Jeden z Jego uczniów – ten, którego Jezus miłował – spoczywał na Jego piersi. Jemu to dał znak Szymon Piotr i rzekł do niego: «Kto to jest? O kim mówi?»” (ww. 23-24). Zapowiedź zdrady wywołuje poruszenie również pośród uczniów. Wzmianka o tym, że Umiłowany uczeń „spoczywał na Jego piersi” sugeruje, że ów uczeń w czasie wieczerzy pełni funkcję gospodarza, zajmując miejsce po lewej stronie Jezusa, czyli gościa honorowego. Ponadto greckie wyrażenie en to kolpo („na piersi”) pojawia się na początku Ewangelii, gdzie mowa jest o Synu, który pozostaje „w łonie Ojca” (eis ton kolpon) i o Nim poucza (por. J 1,18). Zatem Umiłowany Uczeń ma szczególny wgląd w duchowe znaczenie słów wypowiadanych przez Jezusa. Czy szukam pogłębionego, duchowego znaczenia Jezusowego nauczania?
  • „«To ten, dla którego umoczę kawałek [chleba] i podam mu». Umoczywszy więc kawałek [chleba], wziął i podał Judaszowi, synowi Szymona Iskarioty. A po spożyciu kawałka [chleba] wstąpił w niego szatan. Jezus zaś rzekł do niego: «Co masz uczynić, czyń prędzej!»” (ww. 26-27). Odpowiadając na pytanie Umiłowanego Ucznia o tożsamość zdrajcy, Jezus nawiązuje do wcześniej zacytowanych przez siebie słów – „Kto ze Mną spożywa chleb, ten podniósł na Mnie swoją piętę” (J 13,18; por. Ps 41,10) i podaje kawałek chleba Judaszowi, który już na początku wieczerzy, idąc za podszeptem szatana, zdecydował się Go wydać (por. J 13,2). Ponaglając zdrajcę, Pan przyzwala na swoją mękę, wie bowiem dobrze, jakie owoce ona przyniesie. Czy próbuję rozeznawać w moim sercu, które myśli pochodzą od Boga, a które są szatańską pokusą do złego?
  • „Po jego wyjściu rzekł Jezus: «Syn Człowieczy został teraz otoczony chwałą, a w Nim Bóg został chwałą otoczony” (w. 31). Opuszczenie uczty przez Judasza i jego wejście w noc (w. 30) stanowi początek serii wydarzeń, które ostatecznie zaprowadzą Jezusa na krzyż. Dlatego Pan mówi teraz o chwale jaką jako Syn Człowieczy został otoczony. W ST „chwała Boga” rozumiana jest jako obezwładniające objawienie się Jego potęgi. Śmierć Syna Bożego i Jego powstanie z martwych jest najpełniejszą manifestacją Bożej mocy. Ten, który wraz z Ojcem istnieje bez początku i bez końca, wejdzie w śmierć, by powstać z niej zwycięsko. Czy w trudnych doświadczeniach pamiętam Komu powierzyłem siebie? Czy wierzę, że chwała Jezusa może objawić się również w moim życiu?
  • „Życie swoje oddasz za Mnie? Zaprawdę, zaprawdę, powiadam ci: Kogut nie zapieje, aż ty trzy razy się Mnie wyprzesz” (w. 38). Szymon Piotr jest pewny swojej wierności wobec Jezusa (w. 37). Pan jednak dobrze wie, że na tym etapie jego wiara nie jest jeszcze doskonała. Mające nastąpić wydarzenia będą bolesną próbą nie tylko dla samego Piotra, ale i dla całego grona apostolskiego. Czy dziękuję za łaskę wiary? Co robię, by zachować pokorę i świadomość własnej niedoskonałości?

W ciągu dnia

  • Będę powtarzał dzisiaj w moim sercu: „Panie Jezu, umacniaj moją wiarę, nie pozwól mi oddalać się od Ciebie”.

Mnie zaś nie zawsze macie

Wielki Poniedziałek

J 12,1-11

1 Na sześć dni przed Paschą Jezus przybył do Betanii, gdzie mieszkał Łazarz, którego Jezus wskrzesił z martwych. 2 Urządzono tam dla Niego ucztę. Marta usługiwała, a Łazarz był jednym z zasiadających z Nim przy stole. 3 Maria zaś wzięła funt szlachetnego, drogocennego olejku nardowego i namaściła Jezusowi stopy, a włosami swymi je otarła. A dom napełnił się wonią olejku. 4 Na to rzekł Judasz Iskariota, jeden z Jego uczniów, ten, który Go miał wydać: 5 «Czemu to nie sprzedano tego olejku za trzysta denarów i nie rozdano ich ubogim?» 6 Powiedział zaś to nie dlatego, że dbał o biednych, ale ponieważ był złodziejem i mając trzos, wykradał to, co składano. 7 Na to rzekł Jezus: «Zostaw ją! Przechowała to, aby [Mnie namaścić] na dzień mojego pogrzebu. 8 Bo ubogich zawsze macie u siebie, Mnie zaś nie zawsze macie». 9 Wielki tłum Żydów dowiedział się, że tam jest; a przybyli nie tylko ze względu na Jezusa, ale także by ujrzeć Łazarza, którego wskrzesił z martwych. 10 Arcykapłani zatem postanowili zabić również Łazarza, 11 gdyż wielu z jego powodu odłączyło się od Żydów i uwierzyło w Jezusa.

Przygotowanie

  • Dzisiejsza Ewangelia zaprowadzi mnie do Betanii, gdzie Jezus kilka dni przed swoją śmiercią i zmartwychwstaniem spotka się z bliskimi przyjaciółmi. Poproszę Ducha Świętego, by pomógł mi w dzisiejszym Słowie znaleźć pomoc do współodczuwania z Panem przygotowującym się na mękę.

Punkty do medytacji

  • „Na sześć dni przed Paschą Jezus przybył do Betanii, gdzie mieszkał Łazarz, którego Jezus wskrzesił z martwych” (w. 1). Kolejny fragment Czwartej Ewangelii rozpoczyna się od dokładnego określenia czasu, w którym odbywa się opisywana scena. Sześć dni przed świętem Paschy, w czasie której dokona się odkupienie całej ludzkości, Jezus przybywa do swoich bliskich znajomych, rodzeństwa z Betanii. W obliczu nadchodzącej męki i śmierci spotka się z Łazarzem, którego wcześniej przywrócił do życia. Za tydzień od tego spotkania sam będzie martwy, a Jego ciało będzie leżało w grobie. Mimo że niedługo sam będzie musiał stawić czoła śmierci, teraz nie skąpi swojej uwagi przyjaciołom. Czy potrafię patrzeć na Jezusa jako na mojego Przyjaciela, któremu naprawdę na mnie zależy?
  • „Urządzono tam dla Niego ucztę. Marta usługiwała, a Łazarz był jednym z zasiadających z Nim przy stole” (w. 2). Wyobrażę sobie tę scenę. Jezus, uczniowie i przyjaciele siedzą przy tym samym stole. Na twarzach zgromadzonych widoczna jest radość. Na obliczu Pana dodatkowo dostrzec można pewien rodzaj zadumy. Patrzy na Łazarza, cieszy się, że ten żyje, lecz jednocześnie coraz bardziej jest świadomy nadchodzącego cierpienia, które zwieńczy Jego własna śmierć. Spróbuję wczuć się w emocje i uczucia, które wypełniają w tym momencie Jezusowe serce. Wzbudzę w sobie pragnienie towarzyszenia Panu w czasie Wielkiego Tygodnia.
  • „Maria zaś wzięła funt szlachetnego, drogocennego olejku nardowego i namaściła Jezusowi stopy, a włosami swymi je otarła. A dom napełnił się wonią olejku” (w. 3). Gest namaszczenia stóp Jezusa przez Marię zapowiada ogromną ilość mieszaniny mirry i aloesu, którą faryzeusz Nikodem przyniesie na pogrzeb Jezusa (por. J 19,39; Ps 45,9). Podobnie wytarcie stóp Pana włosami antycypuje obmycie i wytarcie przez Niego stóp uczniów w trakcie Ostatniej Wieczerzy (por. J 13,5; w obydwu przypadkach ewangelista posługuje się tym samym greckim czasownikiem – ekmasso, „wycierać”). Również „woń olejku” wskazuje na dar, jaki ze swojego życia Jezus złożu Ojcu na krzyżu. W greckim tłumaczeniu Księgi Kapłańskiej ten sam rzeczownik (osme) odnosi się do zapachu ofiar składanych Bogu (por. Kpł 2,2). Jaki dar chciałbym ofiarować Jezusowi na sześć dni przed Paschą?
  • „Na to rzekł Judasz Iskariota, jeden z Jego uczniów, ten, który Go miał wydać: «Czemu to nie sprzedano tego olejku za trzysta denarów i nie rozdano ich ubogim?»” (ww. 4-5). W kolejnym wersecie Jan dopowiada, że w rzeczywistości Judaszowi nie chodziło o pomoc ubogim, lecz o to, by w trzosie, z którego wykradał pieniądze, było ich więcej. Człowiek o zdeprawowanym sercu potrafi posługiwać się najbardziej pobożnymi czy humanitarnymi argumentami, byleby tylko osiągnąć obrany przez siebie cel. Czy dbam o czystość moich intencji? Czy odrzucam pokusę wykorzystywania mojego religijnego zaangażowania dla osiągania własnych korzyści?
  •  „Na to rzekł Jezus: «Zostaw ją! Przechowała to, aby [Mnie namaścić] na dzień mojego pogrzebu. Bo ubogich zawsze macie u siebie, Mnie zaś nie zawsze macie»” (ww. 7-8). Jezus staje w obronie Marii. Wyjaśnia jej gest jako zapowiedź zbliżającej się swojej śmierci i pogrzebu. W Janowej Ewangelii mowa już była o tym, że Sanhedryn postanowił Go zabić (por. J 11,53) i wydał polecenie, by ktokolwiek wiedziałby o miejscu Jego przebywania, doniósł o tym (por. 11,57). Nie neguje konieczności troski o ubogich (por. Pwt 15,11), lecz wskazuje na zbliżanie się końca czasu, w którym Jego obecność jest na wyciągnięcie ręki. Czy troskę o relacje z Jezusem stawiam w centrum mojego życia? Czy zdaję sobie sprawę, że to właśnie od niej zależy owocność mojego zaangażowania na rzecz bliźnich?
  • „Arcykapłani zatem postanowili zabić również Łazarza, gdyż wielu z jego powodu odłączyło się od Żydów i uwierzyło w Jezusa” (ww. 10-11). Wcześniej mowa była o tym, że przywrócenie życia Łazarzowi było znakiem, który doprowadził świadków tego wydarzenia do podstawowego poziomu wiary w Jezusa (por. J 11,45), co znowu bezpośrednio doprowadziło do decyzji Sanhedrynu, by pozbyć się Jezusa (por. 11,46-53). Teraz celem knowań żydowskich przywódców staje się sam Łazarz, jak niewygodny dowód na mesjańską tożsamość Pana. Uczeń Jezusa, musi liczyć się z wrogością ze strony świata, zwłaszcza gdy jego życie wiary jest wyraźnym znakiem wzywającym innych do przyjęcia zbawienia. Jak reaguję, gdy spotykam się z wrogością wobec mojej wiary? Czy nie wstydzę się mojej przynależności do Jezusa?

W ciągu dnia

  • Pośród dzisiejszych obowiązków będę wracał myślami do rozważonego Słowa. Pozwolę, by pomogło mi ono przygotować się na nadchodzące Triduum.

Tego więc dnia postanowili Go zabić

Sobota V Tygodnia Wielkiego Postu

J 11,45-57

45 Wielu zatem spośród Żydów przybyłych do Marii, ujrzawszy to, czego Jezus dokonał, uwierzyło w Niego. 46 Niektórzy z nich udali się do faryzeuszów i donieśli im, co Jezus uczynił. 47 Arcykapłani więc i faryzeusze zwołali Sanhedryn i rzekli: «Cóż zrobimy wobec tego, że ten człowiek czyni wiele znaków? 48 Jeżeli go tak pozostawimy, to wszyscy uwierzą w niego, a przyjdą Rzymianie i zniszczą nasze miejsce święte i nasz naród». 49 Wówczas jeden z nich, Kajfasz, który w owym roku był najwyższym kapłanem, rzekł do nich: 50 «Wy nic nie rozumiecie i nie bierzecie tego pod rozwagę, że lepiej jest dla was, aby jeden człowiek umarł za lud, niżby miał zginąć cały naród». 51 Tego jednak nie powiedział sam od siebie, ale jako najwyższy kapłan w owym roku wypowiedział proroctwo, że Jezus ma umrzeć za naród, 52 i nie tylko za naród, ale także po to, by rozproszone dzieci Boże zgromadzić w jedno. 53 Tego więc dnia postanowili Go zabić. 54 Odtąd Jezus już nie występował otwarcie wśród Żydów, tylko odszedł stamtąd do krainy w pobliżu pustyni, do miasta zwanego Efraim, i tam przebywał ze swymi uczniami. 55 A była blisko Pascha żydowska. Wielu przed Paschą udawało się z tej okolicy do Jerozolimy, aby się oczyścić. 56 Oni więc szukali Jezusa i gdy stanęli w świątyni, mówili jeden do drugiego: «Jak wam się zdaje? Czyżby nie miał przyjść na święto?» 57 Arcykapłani zaś i faryzeusze wydali polecenie, aby każdy, ktokolwiek będzie wiedział o miejscu Jego pobytu, doniósł o tym, by można było Go pojmać.

Przygotowanie

  • Wskrzeszenie Łazarza, największy znak objawiający tożsamość Jezusa i cel Jego misji, u jednych wzbudza wiarę, u innych zdecydowany sprzeciw. Podczas gdy zwykli Żydzi odczytują go w duchu wiary, religijne elity Izraela rozpatrują go w kategoriach politycznej walki o przetrwanie. Wezwę pomocy Ducha Świętego, bym w czasie dzisiejszej modlitwy Słowem dał się oczyścić z ziemskiej kalkulacji i całkowicie zawierzył Bożej mądrości.

Punkty do medytacji

  • „Wielu zatem spośród Żydów przybyłych do Marii, ujrzawszy to, czego Jezus dokonał, uwierzyło w Niego” (w. 45). Cuda czynione przez Jezusa w Czwartej Ewangelii określane są mianem „znaków”. W ten sposób ewangelista podkreśla, że te niezwykłe czyny, dostrzegalne za pomocą zmysłów, objawiają duchowe prawdy dotyczące osoby Pana i Jego zbawczej misji. Poprzedzające dzisiejszą perykopę wskrzeszenie Łazarza, którego martwe ciało cztery dni leżało w grobie (por. J 11,1-44), z pewnością zadziwiło wielu. Z odkrywaniem jego duchowego znaczenia, jak za chwilę zobaczymy, jest już różnie. Ci, którzy nawiedzili dom rodzeństwa z Betanii i na własne oczy mogli się przekonać, że Łazarz żyje, uwierzyli w Jezusa, to znaczy dostrzegli Jego boską tożsamość kryjącą się za niezwykłością znaku. Czy potrafię wskazać na takie momenty w moim życiu, w których doświadczyłem boskiej mocy Jezusa?
  • „Arcykapłani więc i faryzeusze zwołali Sanhedryn i rzekli: «Cóż zrobimy wobec tego, że ten człowiek czyni wiele znaków? Jeżeli go tak pozostawimy, to wszyscy uwierzą w niego, a przyjdą Rzymianie i zniszczą nasze miejsce święte i nasz naród” (ww. 47-48). Inna jest reakcja arcykapłanów i faryzeuszy. Co prawda, nie negują prawdziwości dochodzących do nich wieści o wskrzeszeniu Łazarza oraz innych Jezusowych cudach. Dopuszczają także możliwość, że mogą one prowadzić do wiary w Niego. Jednakże osobiście nie są wcale zainteresowani szukaniem ich duchowego znaczenia. Według ich opinii najważniejszym problemem jest to, że poszerzające się grono wyznawców Pana może naruszyć istniejące status quo. Boją się Rzymian, a nie mają w sobie bojaźni wobec dzieł Bożych wydarzających się niemalże na ich oczach. Co z ziemskich rzeczywistości przysłania mi Jezusa? Czy w moim codziennym życiu stawiam Go na pierwszym miejscu, przed wszystkimi innymi ważnymi sprawami?
  • „Wy nic nie rozumiecie i nie bierzecie tego pod rozwagę, że lepiej jest dla was, aby jeden człowiek umarł za lud, niżby miał zginąć cały naród” (w. 50). Józef Kajfasz, najwyższy kapłan, czyli przewodniczący Sanhedrynu, pełniący swój urząd w latach 18-36 po Chr., wypowiada słowa, które staną się bezpośrednią inspiracją spisku, który doprowadzi do zabicia Jezusa rękami Rzymian. W jego opinii śmierć Jezusa ma uchronić naród żydowski przed zagładą. Nie pierwszy raz w dziejach Izraela elity religijne troszczą się o polityczne przetrwanie Izraela, pomijając prawdę, że jego losy całkowicie zależą od Boga. Czy wierzę, że Bóg w swej mądrości i miłości prowadzi moje życie we właściwym kierunku? Jak to przejawia się w moich codziennych wyborach i postawach?
  • „Tego jednak nie powiedział sam od siebie, ale jako najwyższy kapłan w owym roku wypowiedział proroctwo, że Jezus ma umrzeć za naród, i nie tylko za naród, ale także po to, by rozproszone dzieci Boże zgromadzić w jedno” (ww. 50-51). Myśląc w ziemskich, politycznych kategoriach Kajfasz nieświadomie wypowiada proroctwo objawiające duchowy wymiar przyszłej śmierci Jezusa. To prawda, umrze On za naród izraelski, jednak nie po to, by uchronić go przed polityczną katastrofą, lecz by w doskonały sposób odkupić jego grzechy i obdarzyć życiem w łasce, czyli zapewnić mu wieczność przed Bogiem. Mało tego, jak dopowiada ewangelista, beneficjatem zbawczej śmierci Syna Bożego będą wszystkie narody. Czy modlę się w intencji niewierzących, osób, które jeszcze nie poznały Jezusa, czy aktualnie przechodzą kryzys wiary?
  • „Tego więc dnia postanowili Go zabić” (w. 53). W Czwartej Ewangelii życie Jezusa jest zagrożone kilkukrotnie przez gwałtowne reakcje świadków Jego działalności (por. J 5,18; 7,25; 8,59; 10,31.39). Tym razem to Sanhedryn podejmuje decyzję, by doprowadzić do Jego śmierci. Czy modlę się w intencji mojego biskupa, proboszcza, księży, którzy posługują w mojej parafii, by pozwalali prowadzić się Duchowi Świętemu i zdecydowanie odrzucali myślenie świata?
  • „Odtąd Jezus już nie występował otwarcie wśród Żydów, tylko odszedł stamtąd do krainy w pobliżu pustyni, do miasta zwanego Efraim, i tam przebywał ze swymi uczniami” (w. 54). Jezus oddala się od Jerozolimy. Jest świadomy zbliżającej się śmierci, chce więc ostatnie chwile swojego ziemskiego życia poświęcić formacji uczniów. Wyobrażę sobie nauczającego Pana, przemawiającego delikatnie, lecz zdecydowanie. Pomyślę o uczniach, którzy z uwagą wsłuchują się w Jego słowa. Oto Mesjasz Bóg jest pośród nich, mogą sycić się Jego obecnością, chłonąć Jego mądrość. Jakie uczucia i myśli budzą się we mnie, gdy uświadamiam sobie, że ja również jestem w centrum troski Mistrza?
  • „Arcykapłani zaś i faryzeusze wydali polecenie, aby każdy, ktokolwiek będzie wiedział o miejscu Jego pobytu, doniósł o tym, by można było Go pojmać” (w. 57). Zbliża się święto Paschy, w czasie której Syn Boży odda na krzyżu swoje życie za grzechy świata i zmartwychwstanie, dając nadzieję życia wiecznego wszystkim, którzy w Niego uwierzą. Jak przeżyłem tegoroczny Wielki Post? Czy dobrze przygotowałem moje serce na celebrację Świąt Paschalnych?

W ciągu dnia

  • Będę dzisiaj modlić się słowami: „Duchu Święte oczyszczaj moje myślenie, pomóż mi dostrzec, właściwie zrozumieć i zgodzić się na Boże działanie w moim życiu”.

Wierzcie moim dziełom

Piątek V Tygodnia Wielkiego Postu

J 10,31-42

31 I znowu Żydzi porwali za kamienie, aby Go ukamienować. 32 Odpowiedział im Jezus: «Ukazałem wam wiele dobrych czynów, które pochodzą od Ojca. Za który z tych czynów chcecie Mnie kamienować?» 33 Odpowiedzieli Mu Żydzi: «Nie kamienujemy cię za dobry czyn, ale za bluźnierstwo, za to, że ty, będąc człowiekiem, uważasz siebie za Boga». 34 Odpowiedział im Jezus: «Czyż nie napisano w waszym Prawie: Ja rzekłem: Bogami jesteście? 35 Jeżeli [Pismo] nazwało bogami tych, do których skierowano słowo Boże – a Pisma nie można odrzucić – 36 to czemu wy [o Tym], którego Ojciec poświęcił i posłał na świat, mówicie: „Bluźnisz”, dlatego że powiedziałem: „Jestem Synem Bożym”? 37 Jeżeli nie dokonuję dzieł mojego Ojca, to Mi nie wierzcie! 38 Jeżeli jednak dokonuję, to choćbyście Mi nie wierzyli, wierzcie moim dziełom, abyście poznali i wiedzieli, że Ojciec jest we Mnie, a Ja w Ojcu». 39 I znowu starali się Go pojmać, ale On uszedł z ich rąk. 40 I powtórnie udał się za Jordan, na miejsce, gdzie Jan poprzednio udzielał chrztu, i tam przebywał. 41 Wielu przybyło do Niego, mówiąc, iż Jan wprawdzie nie uczynił żadnego znaku, ale wszystko, co Jan o Nim powiedział, było prawdą. 42 I wielu tam w Niego uwierzyło.

Przygotowanie

  • Fragment Czwartej Ewangelii odczytywany w dzisiejszej liturgii słowa ukazuje trudności, z jakimi spotyka się objawienie bóstwa Jezusa pośród Żydów. Ci, którzy spośród wszystkich narodów byli najbardziej przygotowani na Jego przyjście, nie potrafią przyjąć Go jako Syna Bożego. Otworzę moje serce na dar Słowa i Ducha. Wzbudzę w sobie gotowość przyjęcia Bożego światła.

Punkty do medytacji

  • „I znowu Żydzi porwali za kamienie, aby Go ukamienować” (w. 31). Po raz kolejny Żydzi chcą ukamienować Jezusa. Za pierwszym razem powodem było Jego odniesienie do siebie Bożego imienia „JA JESTEM” (por. J 8,58-59). Tym razem ich gwałtowny sprzeciw budzi ogłoszenie przez Jezusa, że jest tożsamy i równy Bogu (por. 10,30). Słowa te zostają uznane przez Żydów za zwykłe bluźnierstwo, które według Prawa powinno być karane ukamienowaniem (por. Kpł 24,16). Czy wierzę, że Bóg jest Jeden i w Trzech Osobach? Jakie miejsce w moim życiu wiary zajmują Osoby Boskie – Ojciec, Syn i Duch Święty?
  • „Nie kamienujemy cię za dobry czyn, ale za bluźnierstwo, za to, że ty, będąc człowiekiem, uważasz siebie za Boga” (w. 33). Wbrew pozorom pytanie zadane przez Jezusa w poprzednim wersecie – za który z dobrych czynów pochodzących od Ojca chcą Żydzi Go ukamienować – wcale nie jest bezzasadne. Czyny dokonywane przez Pana, zwłaszcza przejawiająca się w nich boska moc, są świadectwem potwierdzającym Jego roszczenie do boskiej tożsamości. Adwersarze jednak wydają się tego nie dostrzegać. Koncentrują się jedynie na Jezusowych słowach, które wydają im się nie pasować do czczonego przez nich obrazu Boga. Na objawienie, które Bóg kieruje do człowieka, harmonijnie składają się zarówno czyny jak i słowa. Bóg objawienia jest Bogiem mówiącym i działającym. Czy dostrzegam w moim życiu „mowę” Bożego działania?
  • „Jeżeli [Pismo] nazwało bogami tych, do których skierowano słowo Boże – a Pisma nie można odrzucić – to czemu wy [o Tym], którego Ojciec poświęcił i posłał na świat, mówicie: Bluźnisz, dlatego że powiedziałem: Jestem Synem Bożym?” (ww. 35-36). Ponieważ wcześniejsza argumentacja nie przemawia do przeciwników, Jezus posługuje się argumentem ze świętych pism, gdzie sam Bóg nazywa sprawujących władzę „bogami” i „synami Najwyższego”, a następnie zapowiada, że ze względu na swoje sprzeniewierzenie się świętości pomrą jak ludzie (por. Ps 82,6-7). Tym bardziej tytuł „Syna Bożego” należy się Temu, który przez Ojca został posłany na świat. Czy szukam w Piśmie Świętym odpowiedzi na moje wątpliwości w wierze?
  • „choćbyście Mi nie wierzyli, wierzcie moim dziełom, abyście poznali i wiedzieli, że Ojciec jest we Mnie, a Ja w Ojcu” (w. 38). Jezus zachęca, by adwersarze uwierzyli czynionym przez Niego dziełom, które prawdziwie przemawiają na Jego korzyść (por. J 10,25). One właśnie świadczą o boskiej komunii łączącej Go z Ojcem. Który z czynów Jezus najbardziej do mnie przemawia?
  • I znowu starali się Go pojmać, ale On uszedł z ich rąk” (w. 39). Ponowne utożsamienie się Jezusa z Bogiem znowu wzbudziło gniew Żydów. Nie przemawiają do nich ani boskie ze swej natury Jego czyny, ani Jego nauka. Nawet ich święte pisma nie są w stanie otworzyć ich na prawdę o bóstwie Syna Bożego. Którą z prawd wiary jest mi najtrudniej przyjąć? Czego nie rozumiem? Porozmawiam o tym z Jezusem.
  •  „Wielu przybyło do Niego, mówiąc, iż Jan wprawdzie nie uczynił żadnego znaku, ale wszystko, co Jan o Nim powiedział, było prawdą. I wielu tam w Niego uwierzyło” (ww. 41-42). Po opuszczeniu Judei Pan udaje się za Jordan, na miejsce wcześniejszej działalności Jana Chrzciciela. W przeciwieństwie do Jego rodaków, mieszkańcy Zajordania, podobnie jak wcześniej Samarytanie, przyjmują Go z wiarą. Tym samym po raz kolejny w Czwartej Ewangelii pojawia się zapowiedź uniwersalności zbawienia, które nie będzie ograniczać się jedynie do potomków Abrahama, ale zostanie podarowane przez Boga również innym narodom. Jaki jest mój udział w misyjności Kościoła? Czy znam i wspieram misjonarzy pochodzących z mojej diecezji?

W ciągu dnia

  • Pośród dzisiejszych obowiązków będę powtarzał w moim sercu: „Panie Jezu, odsłaniaj przede mną swoje boskie oblicze, pomóż mi żyć łaską zbawienia”.

Bądź pozdrowiona, łaski pełna

Uroczystość Zwiastowania Pańskiego

Łk 1,26-38

26 W szóstym miesiącu posłał Bóg anioła Gabriela do miasta w Galilei, zwanego Nazaret, 27 do Dziewicy poślubionej mężowi imieniem Józef, z rodu Dawida; a Dziewicy było na imię Maryja. 28 Wszedłszy do Niej, [anioł] rzekł: «Bądź pozdrowiona, łaski pełna, Pan z Tobą, błogosławiona jesteś między niewiastami». 29 Ona zmieszała się na te słowa i rozważała, co by miało znaczyć to pozdrowienie. 30 Lecz anioł rzekł do Niej: «Nie bój się, Maryjo, znalazłaś bowiem łaskę u Boga. 31 Oto poczniesz i porodzisz Syna, któremu nadasz imię Jezus. 32 Będzie On wielki i zostanie nazwany Synem Najwyższego, a Pan Bóg da Mu tron Jego praojca, Dawida. 33 Będzie panował nad domem Jakuba na wieki, a Jego panowaniu nie będzie końca». 34 Na to Maryja rzekła do anioła: «Jakże się to stanie, skoro nie znam męża?» 35 Anioł Jej odpowiedział: «Duch Święty zstąpi na Ciebie i moc Najwyższego okryje Cię cieniem. Dlatego też Święte, które się narodzi, będzie nazwane Synem Bożym. 36 A oto również krewna Twoja, Elżbieta, poczęła w swej starości syna i jest już w szóstym miesiącu ta, którą miano za niepłodną. 37 Dla Boga bowiem nie ma nic niemożliwego». 38 Na to rzekła Maryja: «Oto ja służebnica Pańska, niech mi się stanie według słowa twego». Wtedy odszedł od Niej anioł.

Przygotowanie

  • Liturgia słowa dzisiejszej uroczystości przytacza Łukaszową relację nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny przez anioła Gabriela. Modląc się Słowem będę mógł z bliska przyjrzeć się niezwykłej postawie Maryi, która w pokorze i uniżeniu zgadza się na Boży plan wobec niej. Wyciszę moje serce, by dać się poprowadzić Duchowi Świętemu.

Punkty do medytacji

  • „W szóstym miesiącu posłał Bóg anioła Gabriela do miasta w Galilei, zwanego Nazaret” (w. 26). W sześć miesięcy od zwiastowania, które otrzymał Zachariasz (por. 1,5-25), anioł Gabriel zostaje ponownie posłany przez Boga, tym razem do Nazaretu. Łukasz posługuje się greckim rzeczownikiem polis („miasto, kraj, gmina”). Wiadomo jednak, że w czasach Jezusa miejscowość ta była jedynie wioską, w której mieszkało kilkuset mieszkańców. Jej nazwa wywodzi się of hebrajskiego rzeczownika necer („gałązka, odrośl”), co może oznaczać, że ludność tam mieszkająca żywiła gorącą nadzieję na realizację Izajaszowego proroctwa mesjańskiego: „I wyrośnie różdżka z pnia Jessego, wypuści odrośl z jego korzeni” (Iz 11,1). Ewangelie wielokrotnie podkreślają, zarówno za pomocą bezpośrednich cytatów, jak i aluzji do starotestamentalnych zapowiedzi, że ziemskie życie Jezusa, w każdym swoim wymierzę jest skrupulatnym wypełnieniem Bożego planu zbawienia. Czy dostrzegam, że również w moim życiu nic nie dzieje się przypadkowo, ale jest wyrazem Bożego planowania, którego głównym celem jest zbawienie człowieka?
  • „do Dziewicy poślubionej mężowi imieniem Józef, z rodu Dawida; a Dziewicy było na imię Maryja” (w. 27). Adresatem anielskiego zwiastowania ma być „poślubiona” Józefowi Maryja (Łukasz, pisząc po grecku, zachowuje hebrajskie brzmienie tego imienia – Mariam, por. Wj 6,20). Grecki czasownik mnesteuo nie odnosi się poślubienia we współczesnym znaczeniu, lecz do pierwszego etapu żydowskich zaślubin, kiedy to małżonkowie jeszcze nie rozpoczynali wspólnego życia. Dodatkowo w tym wersecie dwukrotnie pojawia się w odniesieniu do Maryi określenie „dziewica” (gr. parthenos). W ten sposób ewangelista przygotowuje temat poczęcia Jezusa bez udziału mężczyzny, a za sprawą Ducha Świętego. Mające narodzić się Dziecię stanie się potomkiem Dawidowym na drodze przysposobienia przez Józefa, który jest „z rodu Dawida”. Czy dostrzegając Boże ingerencje w moje życie, ufam, że zawsze przekraczają one moje oczekiwania i prowadzą o pelni dobra?
  • „Bądź pozdrowiona, łaski pełna, Pan z Tobą, błogosławiona jesteś między niewiastami” (w. 28). Polski zwrot „bądź pozdrowiona” (gr. chaire, dosł. „cieszyć się, radować, weselić”) jest typowym pozdrowieniem używanym w Łukaszowym środowisku. Niesie on jednak jeszcze dodatkowe znaczenie, jako że ewangelista naśladuje styl Septuaginty (greckiego tłumaczenia świętych ksiąg Izraela), gdzie czasownik ten użyty jest w wezwaniach ludu do radości, np.: „Wyśpiewuj [dosł. „raduj się] Córo Syjońska” (So 3,14). Powodem tak rozumianej radości jest doświadczenie obecności Boga: „Król Izraela, Pan jest pośród ciebie” (So 3,15). Również do Maryi anioł mówi „Pan z Tobą”. Ponadto jest ona „pełna łaski” (gr. kecharitomene). Użyty tutaj imiesłów strony biernej czasu przeszłego oznacza, że pełnia łaski w Maryi nie jest elementem anielskiej zapowiedzi, lecz skutkiem Bożego działania, które już się dokonało. Ze względu na powierzoną jej misje matki Syna Bożego została ona zawczasu przemieniona przez łaskę. Na czym opiera się moja radość? Czy szukam jej źródła w doświadczaniu Bożej obecności i przyjmowaniu łaski?
  • „Ona zmieszała się na te słowa i rozważała, co by miało znaczyć to pozdrowienie” (w. 29). Wizyta Gabriela i słowa pozdrowienia poruszyły Maryję. We właściwy dla siebie sposób szuka ona w tej sytuacji ich sensu, rozważając je w swoim sercu, tak jak później rozważać będzie sens wydarzeń związanych z życiem jej Syna (por. Łk 2,19.51). Czy pozwalam poruszyć się przez Boże słowo? Czy unikam przekonania, że już do końca je zrozumiałem i otwieram się na jego ciągłą nowość?
  • „Nie bój się, Maryjo, znalazłaś bowiem łaskę u Boga” (w. 30). Anioł uspokaja Maryję. Ponownie pojawia się tutaj czasownik w czasie przeszłym (cheurisko – „znaleźć, odkryć, zdobyć”), który podkreśla jej wyjątkową pozycję pośród innych ludzi. Czego obawiam się w moim życiu? Czy wierzę, że wszelkim moim lękom może zaradzić życie w łasce i bliskości Boga?
  • „Oto poczniesz i porodzisz Syna, któremu nadasz imię Jezus. Będzie On wielki i zostanie nazwany Synem Najwyższego, a Pan Bóg da Mu tron Jego praojca, Dawida. Będzie panował nad domem Jakuba na wieki, a Jego panowaniu nie będzie końca” (ww. 31-33). Gabriel przechodzi do zleconego mu przekazania orędzia. Syn, którego ma urodzić Maryja będzie nosił hebrajskie imię Jeszua, które oznacza „Jahwe jest zbawieniem”. W dalszej części anielskiej wypowiedzi pojawia się szereg kolejnych określeń, które podkreślają wyjątkową tożsamość mającego narodzić się dziecka: „wielki”, „Syn Najwyższego”, „umieszczony przez Boga na tronie praojca Dawida”, „wiecznie panujący nad domem Jakuba”. Kim dla mnie jest Jezus? Za pomocą jakiego z powyższych określeń najchętniej bym dzisiaj Go opisał?
  • „Duch Święty zstąpi na Ciebie i moc Najwyższego okryje Cię cieniem. Dlatego też Święte, które się narodzi, będzie nazwane Synem Bożym” (w. 35). Jako że Maryja nie mieszka jeszcze z Józefem (ten etap małżeństwa zazwyczaj rozpoczynał się po upływie około roku od zaślubin), pyta Gabriela, w jaki sposób mają zrealizować się jego zapowiedzi. Czasownik episkiadzo, tłumaczony w BT jako „okryć cieniem” pojawia się w NT tylko w tej perykopie oraz w opisach przemienienia Jezusa na górze Tabor (por. Mt 17,5; Mk 9,7; Łk 9,34), gdzie nawiązuje do obłoku, który w czasach Mojżesza „okrył cieniem” Namiot Spotkania, czyli miejsce przebywania Jahwe pośród Jego ludu. Teraz Maryja stanie się Nowym Namiotem Spotkania, jej łono będzie wypełnione świętą obecnością Boga, zrodzi Syna Bożego. Czy wierzę, że ja także mogę nieść światu Chrystusa za każdym razem, gdy przyjmuje Go w Komunii Świętej?
  • „Oto ja służebnica Pańska, niech mi się stanie według słowa twego” (w. 38). Maryja określa siebie jako „służebnicę Pańską” (gr. doule – „niewolnica, sługa”; por. 1,48). Wpisuje się w starotestamentalną tradycję anawim, czyli biednych, ubogich i pokornych, którzy całą swoją nadzieję pokładają w Bogu (por. Ps 10,17; 25,9; So 2,3). Pokornie wyraża swoją zgodę, by wypełniły się wobec niej Boże zapowiedzi. Do czego Bóg zachęca mnie w ostatnim czasie?

W ciągu dnia

  • W ciąg dnia będę dziękował Maryi za przykład wiary i posłuszeństwa wobec zwiastowanego jej Słowa.