Wielki Wtorek

J 13,21-33.36-38

²¹ To powiedziawszy, Jezus wzruszył się do głębi i tak oświadczył: «Zaprawdę, zaprawdę, powiadam wam: Jeden z was Mnie wyda». ²² Spoglądali uczniowie jeden na drugiego, niepewni, o kim mówi. ²³ Jeden z Jego uczniów — ten, którego Jezus miłował — spoczywał na Jego piersi. ²⁴ Jemu to dał znak Szymon Piotr i rzekł do niego: «Kto to jest? O kim mówi?» ²⁵ Ten, oparłszy się zaraz na piersi Jezusa, rzekł do Niego: «Panie, któż to jest?» ²⁶ Jezus odparł: «To ten, dla którego umoczę kawałek [chleba] i podam mu». Umoczywszy więc kawałek [chleba], wziął i podał Judaszowi, synowi Szymona Iskarioty. ²⁷ A po spożyciu kawałka [chleba] wstąpił w niego szatan. Jezus zaś rzekł do niego: «Co masz uczynić, czyń prędzej!» ²⁸ Nikt jednak z biesiadników nie rozumiał, dlaczego mu to powiedział. ²⁹ Ponieważ Judasz miał pieczę nad trzosem, niektórzy sądzili, że Jezus powiedział do niego: «Zakup, czego nam potrzeba na święto», albo żeby dał coś ubogim. ³⁰ On więc po spożyciu kawałka [chleba] zaraz wyszedł. A była noc. ³¹ Po jego wyjściu rzekł Jezus: «Syn Człowieczy został teraz otoczony chwałą, a w Nim Bóg został chwałą otoczony. ³² Jeżeli Bóg został w Nim otoczony chwałą, to i Bóg Go otoczy chwałą w sobie samym, i to zaraz Go chwałą otoczy. ³³ Dzieci, jeszcze krótko jestem z wami. Będziecie Mnie szukać, ale — jak to Żydom powiedziałem, tak i teraz wam mówię — dokąd Ja idę, wy pójść nie możecie (…) ³⁶ Rzekł do Niego Szymon Piotr: «Panie, dokąd idziesz?» Odpowiedział mu Jezus: «Dokąd Ja idę, ty teraz za Mną pójść nie możesz, ale później pójdziesz». ³⁷ Powiedział Mu Piotr: «Panie, dlaczego teraz nie mogę pójść za Tobą? Życie moje oddam za Ciebie». ³⁸ Odpowiedział Jezus: «Życie swoje oddasz za Mnie? Zaprawdę, zaprawdę, powiadam ci: Kogut nie zapieje, aż ty trzy razy się Mnie wyprzesz.

Przygotowanie

• Liturgia słowa Wielkiego Wtorku zabiera nas do Wieczernika, gdzie Jezus zapowiada, że zostanie zdradzony przez jednego ze swoich najbliższych uczniów. Wydarzenie to paradoksalnie przyczyni się do objawienia Bożej chwały. Wzbudzę w sobie pragnienie przyjęcia dzisiejszego Słowa.

Punkty do medytacji

• „To powiedziawszy, Jezus wzruszył się do głębi i tak oświadczył: «Zaprawdę, zaprawdę, powiadam wam: Jeden z was Mnie wyda»” (w. 21) Już chwilę wcześniej, odwołując się fragmentu z Księgi Psalmów, Jezus pośrednio zapowiedział zdradę, której dopuści się jeden z Jego uczniów (por. 13,18; Ps 41,10). Teraz mówi o tym wprost. Ewangelista zaznacza, że słowa te Pan wypowiada będąc do głębi poruszonym. Podobna reakcja Jezusa wzmiankowana jest także w innych miejscach Czwartej Ewangelii, gdzie doznaje On wewnętrznego poruszenia, gdyż staje w obliczu śmierci (por. J 11,33.38; 12,27). Mówiąc o zdradzie jednego z uczniów, Pan zdaje sobie sprawę, że blisko jest już moment, kiedy stawi czoła największemu w swojej ziemskiej misji wyzwaniu, jakim będzie wejście w rzeczywistość śmierci. Paweł później napisze o śmierci jako o ostatnim wrogu, jaki będzie pokonany przez Jezusa w chwili powszechnego zmartwychwstania wiernych (por. 1 Kor 15,26). Jakie uczucia rodzą się we mnie, gdy myślę o czekającym mnie końcu ziemskiego życia? Co mówią one o mojej łączności z Jezusem?
• Jeden z Jego uczniów — ten, którego Jezus miłował — spoczywał na Jego piersi. Jemu to dał znak Szymon Piotr i rzekł do niego: «Kto to jest? O kim mówi?» (ww. 23-24) Zapowiedź zdrady wzbudza konsternację pośród uczniów. Dlatego Szymon Piotr zwraca się do umiłowanego ucznia o wyjaśnienie słów Pana. Tradycja chrześcijańska podpowiada nam, że chodzi o Jana Apostoła. Jego szczególny status pośród całego grona uczniowskiego potwierdzony jest tutaj nie tylko poprzez określenie „umiłowany uczeń”, ale także przez fakt, iż w czasie Ostatniej Wieczerzy „spoczywa” on na piersi Pana. Znajomość ówczesnych zwyczajów podpowiada nam, że Jan w trakcie posiłku pełnił funkcje gospodarza, znajdując się po lewej stronie honorowego gościa, jakim był Jezus. Ponadto użyte tutaj wyrażenie „na piersi” (gr. en to kolpo) nawiązuje do wcześniejszych słów z początkowych wersetów Ewangelii, gdzie Jezus ukazany zostaje jako Syn Boży, który będąc „w łonie Ojca” (gr. eis ton kolpon), daje o Nim świadectwo. Umiłowany uczeń ma zatem pełniejszy wgląd w naukę Jezusa i w związku z tym pełni funkcję szczególnego interpretatora wypowiadanych przez Niego słów. Gdzie szukam wyjaśnienia tych elementów Jezusowego nauczania, które są dla mnie niejasne? Czy mam świadomość, że by zrozumieć Jego słowa, potrzebuję przede wszystkim doświadczenia Jego bliskości w moim codziennym życiu (modlitwa osobista, sakramenty, adoracja itd.)?
• Jezus odparł: «To ten, dla którego umoczę kawałek [chleba] i podam mu». Umoczywszy więc kawałek [chleba], wziął i podał Judaszowi, synowi Szymona Iskarioty (w. 26) Wcześniej Jezus zacytował fragment Księgi Psalmów: „Nawet mój przyjaciel, któremu ufałem i który chleb mój jadł, podniósł na mnie piętę” (Ps 41,10). Teraz odpowiadając na pytanie zadane przez umiłowanego ucznia, wyjawia tożsamość zdrajcy, podając mu kawałek umoczonego chleba. Prawdopodobnie chodzi o rodzaj pasty sporządzonej z owoców, którą spożywano w czasie wieczerzy paschalnej (hebr. charoset) na pamiątkę gliny, z której Izraelici uwięzieni w Egipcie wykonywali cegły wykorzystywane do wznoszenia egipskich budowli. Gest ten z jednej strony podkreśla, że inicjatywa jest po stronie Jezusa – nie jest On niewolnikiem mających nastąpić wydarzeń, lecz świadomie decyduje się w nich uczestniczyć, z drugiej zaś strony poprzez swoją symbolikę podkreśla tragiczną pozycję Judasza Iskarioty, który staje się niewolnikiem swoich błędnych wyborów. Czy pozwalam, by Jezus miał pełną władzę nad moim życiem? Co dzisiaj nazwałbym moim chasoret, czyli światową „słodkością”, która nie pozwala mi być w pełni uczniem Pana?
• A po spożyciu kawałka [chleba] wstąpił w niego szatan. Jezus zaś rzekł do niego: «Co masz uczynić, czyń prędzej!» (…) On więc po spożyciu kawałka [chleba] zaraz wyszedł. A była noc (ww. 27.30) Rozpoczynając relację z Ostatniej Wieczerzy, ewangelista podkreślił, że Judasz uległ już podszeptom diabła, by wydać Jezusa (por. J 13,2). Teraz zaś relacjonuje, że spożywając kawałek chleba podany mu przez Pana, zdrajca nie dostrzega głębszego znaczenia tego gestu (podobnie jak i wcześniej, gdy bardzo powierzchownie rozumiał słowa i gesty Jezusa, np. wczorajsza Ewangelia – 12,1-11) i całkowicie poddaje się władzy złego. Wzmianka, że ma to miejsce w nocy, uwypukla stan jego duszy. Czy podejmując codzienne wybory, otwieram się na prowadzenie Ducha Świętego? Czy jestem świadomy, że nawet najmniejsze kompromisy ze złem, coraz bardziej oddalają mnie od Boga i wprowadzają w duchową ciemność?
• Po jego wyjściu rzekł Jezus: «Syn Człowieczy został teraz otoczony chwałą, a w Nim Bóg został chwałą otoczony (w. 31) Opuszczenie uczty przez Judasza i jego wejście w noc stanowi początek serii wydarzeń, które ostatecznie zaprowadzą Jezusa na krzyż. Dlatego Pan mówi teraz o chwale, którą jako Syn Człowieczy zostaje otoczony. W ST „chwała Boga” rozumiana jest jako obezwładniające objawienie się Jego potęgi. Śmierć Syna Człowieczego i Jego powstanie z martwych będzie najpełniejszą manifestacją Bożej mocy. Ten, który wraz z Ojcem istnieje bez początku i bez końca, wejdzie w śmierć, by powstać z niej zwycięsko. Czy w trudnych doświadczeniach pamiętam Komu powierzyłem swoje życie? Czy wierzę, że chwała Jezusa może objawić się również w moim życiu, zwłaszcza w sytuacjach wydawałoby się beznadziejnych?
• Odpowiedział Jezus: «Życie swoje oddasz za Mnie? Zaprawdę, zaprawdę, powiadam ci: Kogut nie zapieje, aż ty trzy razy się Mnie wyprzesz (w. 38) Szymon Piotr jest pewny swojej wierności Jezusowi (w. 37). Pan jednak dobrze wie, że na tym etapie jego wiara nie jest jeszcze doskonała. Mające nastąpić wydarzenia będą bolesną próbą nie tylko dla samego Piotra, ale i dla całego grona apostolskiego. Czy dziękuję za łaskę wiary? Co robię, by zachować pokorę i świadomość własnej niedoskonałości?

W ciągu dnia

• Będę powtarzał w moim sercu: „Panie Jezu, otoczony chwałą Baranku Boży, uwalniaj mnie z mocy złego, uczyń mnie prawdziwie Twoim uczniem”.