Nie potrzebują lekarza zdrowi (Mk 2,13-17)

Sobota I Tygodnia Zwykłego

Mk 2,13-17

13 Potem wyszedł znowu nad jezioro. Cały lud przychodził do Niego, a On go nauczał. 14 A przechodząc, ujrzał Lewiego, syna Alfeusza, siedzącego na komorze celnej, i rzekł do niego: «Pójdź za Mną!» Ten wstał i poszedł za Nim. 15 Gdy Jezus siedział w jego domu przy stole, wielu celników i grzeszników siedziało razem z Jezusem i Jego uczniami. Wielu bowiem było tych, którzy szli za Nim. 16 Niektórzy uczeni w Piśmie, spośród faryzeuszów, widząc, że je z grzesznikami i celnikami, mówili do Jego uczniów: «Czemu On je i pije z celnikami i grzesznikami?» 17 Jezus, usłyszawszy to, rzekł do nich: «Nie potrzebują lekarza zdrowi, lecz ci, którzy się źle mają. Nie przyszedłem, aby powołać sprawiedliwych, ale grzeszników».

Przygotowanie

  • Odpuszczenie grzechów paralitykowi (wczorajsza Ewangelia, por. Mk 2,1-12) spotkało się z krytyką ze strony uczonych w Piśmie. W kolejnej perykopie Jezus ponownie szokuje. Powołując na ucznia celnika Lewiego oraz zasiadając w jego domu do stołu z innymi celnikami i grzesznikami, łamie kultywowaną przez faryzeuszy zasadę rytualnej czystości. Wyciszę moje serce i przywołując pomocy Ducha Świętego przygotuje się na dzisiejszą modlitwę Słowem.

Punkty do medytacji

  • Potem wyszedł znowu nad jezioro. Cały lud przychodził do Niego, a On go nauczał (w. 13) Brzeg Jeziora Galilejskiego, porośnięty trawą i łagodnie schodzący w dół, inaczej niż wnętrze domu Szymona oraz wąskie uliczki Kafarnaum, pozwala na swobodne gromadzenie się większej liczby osób. Stąd Jezus wielokrotnie korzysta z tego właśnie miejsca (por. Mk 3,7; 4,1-2; 6,34), by głosić swoją naukę tłumom, które coraz liczniej zbierają się wokół Niego. Słowo ma siłę kształtowania myśli, a w konsekwencji perspektywę, w jakiej człowiek odbiera otaczający go świat. Słowo Jezusa, wypowiadane z niespotykanym dotąd autorytetem (por. 1,22), przyczynia się do nawrócenia, sprawia, że zaczynamy widzieć rzeczywistość we właściwych kształtach i barwach. Wzbudzę sobie wdzięczność za dar słowa Bożego, zastanowię się, na ile pozwalam mu porządkować moje wnętrze.
  • A przechodząc, ujrzał Lewiego, syna Alfeusza, siedzącego na komorze celnej, i rzekł do niego: «Pójdź za Mną!» Ten wstał i poszedł za Nim (w. 14) Przez Kafarnaum przechodził jeden ze szlaków handlowych. Dlatego w miejscu tym była także komora celna, w której można było zapłacić podatki oraz myto za przejazd lub przewożone towary. Jako że celnicy pracowali na rzecz Rzymu i nierzadko dodatkowo bogacili się, zawyżając opłaty na swoją korzyść, powszechnie uważani byli za zdrajców i grzeszników. Bardzo prawdopodobne, że Lewi (Mateusz, por. Mt 9,9), przeliczając w komorze pieniądze, z daleka słuchał urywków Jezusowego nauczania, co wystarczyło, by w jego sercu zaczął się proces przemiany. Dlatego, gdy Pan zaprasza go, by poszedł za Nim, czyli by stał się Jego uczniem, natychmiast korzysta z zaproszenia. Czy pamiętam, jakie słowa Jezusa po raz pierwszy dotknęły mojego serca? Co od tego czasu zmieniło się w moim życiu?
  • Gdy Jezus siedział w jego domu przy stole, wielu celników i grzeszników siedziało razem z Jezusem i Jego uczniami. Wielu bowiem było tych, którzy szli za Nim (w. 15) Lewi nie tylko korzysta z zaproszenia Jezusa, lecz by wyrazić radość, urządza w swoim domu ucztę (por. Łk 5,29). Doświadczywszy wybrania ze strony Pana, oprócz Niego samego i pozostałych uczniów, zaprasza również znajomych celników i grzeszników, by oni także mogli Go spotkać. W starożytnym Izraelu, a także dzisiaj w niektórych częściach świata, siedzenie przy jednym stole wyraża wspólnotę, pewien rodzaj przymierza pomiędzy biesiadnikami (np. Rdz 26,30; 1 Sm 9,24). Jak widzimy, Jezus nie unika towarzystwa grzeszników, lecz swoją obecnością, a zapewne również za pomocą słowa, chce dotrzeć do ich wnętrza. Czy potrafię dzielić się z innymi radością ze spotkania z Panem, na przykład w czasie niedzielnej Eucharystii? Jakie uczucia rodzą się we mnie, gdy myślę o osobach, które mogą uchodzić za większych grzeszników ode mnie?
  • Niektórzy uczeni w Piśmie, spośród faryzeuszów, widząc, że je z grzesznikami i celnikami, mówili do Jego uczniów: «Czemu On je i pije z celnikami i grzesznikami?» (w. 16) Postępowanie Jezusa nie pasuje do myślenia, jakim posługują się faryzeusze. Już nazwa tego ugrupowania (hebr. perusza – „ten, kto się oddziela”) podkreśla, że ich głównym celem było podtrzymywanie pośród Żydów odrębnej tożsamości religijnej i chronienie jej przed wpływami kultury hellenistycznej. Jednym z elementów prowadzących do tego celu było dbanie o zachowanie czystości rytualnej, czyli na przykład unikanie kontaktu z publicznymi grzesznikami. W oczach faryzeuszy z dzisiejszej Ewangelii Jezus, siedząc przy stole z celnikami i grzesznikami, ściąga na siebie ich nieczystość. Na czym opieram moją chrześcijańską tożsamość? Czy mam świadomość, że czystości/świętości nie osiąga się jedynie poprzez ludzki wysiłek, lecz przede wszystkim poprzez przyjęcie Bożej łaski i zjednoczenie z Chrystusem?
  • Jezus, usłyszawszy to, rzekł do nich: «Nie potrzebują lekarza zdrowi, lecz ci, którzy się źle mają. Nie przyszedłem, aby powołać sprawiedliwych, ale grzeszników» (w. 17) W oczach Boga nikt nie jest bez grzechu (por. Ps 14,1-3; Rz 3,10). Słowa Jezusa, iż lekarza nie potrzebują zdrowi, lecz ci, którzy się źle mają, nie są wyłącznie rekcją na obecny zarzut ze strony faryzeuszy, lecz rzucają światło na całą Jego działalność. Jako Mesjasz ma On zadanie pojednania każdego człowieka z Bogiem, a dostąpić tego może jedynie ktoś, kto jest świadomy swojej słabości i nie podkłada nadziei w zachowywaniu pozorów świętości, lecz w miłosierdziu Boga. Co jest moją największą słabością? Czy przyznałem się już do niej przed Panem?

Modlitwa w ciągu dnia

  • Panie Jezu, zmiłuj się nade mną, grzesznikiem.

Nie potrzebują lekarza zdrowi

Święto św. Mateusza, Apostoła i Ewangelisty

Mt 9,9-13

9 Odchodząc stamtąd, Jezus ujrzał człowieka imieniem Mateusz, siedzącego na komorze celnej, i rzekł do niego: «Pójdź za Mną!» A on wstał i poszedł za Nim. 10 Gdy Jezus siedział w domu za stołem, przyszło wielu celników i grzeszników i zasiadło wraz z Jezusem i Jego uczniami. 11 Widząc to, faryzeusze mówili do Jego uczniów: «Dlaczego wasz Nauczyciel jada wspólnie z celnikami i grzesznikami?» 12 On, usłyszawszy to, rzekł: «Nie potrzebują lekarza zdrowi, lecz ci, którzy się źle mają. 13 Idźcie i starajcie się zrozumieć, co znaczy: Chcę raczej miłosierdzia niż ofiary. Bo nie przyszedłem, aby powołać sprawiedliwych, ale grzeszników».

Przygotowanie

  • W święto św. Mateusza rozważamy fragment Ewangelii jego autorstwa. Fragment bardzo ważny, gdyż opisując swoje powołanie, apostoł daje w nim świadectwo o wielkim miłosierdziu Boga, który przychodzi na świat nie po to, by otoczyć się gronem pozornie sprawiedliwych „klakierów”, lecz by szukać zagubionych grzeszników. Jako słaby grzesznik wyobrażę sobie siebie na uczcie u Mateusza. W skupieniu otworzę się na słowo i obecności Zbawiciela.

Punkty do medytacji

  • Odchodząc stamtąd, Jezus ujrzał człowieka imieniem Mateusz, siedzącego na komorze celnej, i rzekł do niego: «Pójdź za Mną!» A on wstał i poszedł za Nim” (w. 9). Na początku publicznej działalności Jezus, przechodząc obok Jeziora Galilejskiego, powołał Szymona Piotra, Andrzeja, Jakuba i Jana (por. Mt 4,18-22). Wszyscy cztery raczej nie należeli do religijnej elity Izraela. Nikt zapewne nie spodziewał się, że Rabbi z Nazaretu na pierwszych swoich uczniów wybierze zwykłych ludzi, a nie kogoś spośród podziwianych przez ogół faryzeuszy, uczonych w Piśmie czy arcykapłanów. Teraz Pan dokonuje jeszcze bardziej szokującego wyboru. Powołuje celnika, który postrzegany jest przez rodaków jako zdrajca wysługujący się Herodowi i Rzymianom. Pan wybiera na heroldów Dobrej Nowiny ludzi zwykłych, słabych i grzesznych. Z jednej strony chce nam pokazać, że tak naprawdę żaden człowiek nie jest godzien tego zadania. Z drugiej zaś strony chce dać apostołom szansę na życiową przemianę, która sama w sobie będzie skutecznym potwierdzeniem głoszonego przez nich orędzia. Czy jestem świadomy moje grzeszności? Czy na modlitwie staję przed Bogiem takim, jakim jestem, unikając religijnej kurtuazji?
  • Gdy Jezus siedział w domu za stołem, przyszło wielu celników i grzeszników i zasiadło wraz z Jezusem i Jego uczniami” (w. 10). Na ucztę w domu Mateusza przychodzą także inni celnicy i grzesznicy. W starożytnym judaizmie spożywanie posiłku przy jednym stole był znakiem wspólnoty pomiędzy ucztującymi. Wspólny posiłek wyrażał i pogłębiał więzy rodzinne, podkreślał realność pokoju pomiędzy godzącymi się stronami itd. Jedząc z celnikami i grzesznikami Jezus, zaprasza ich do przymierza ze sobą, pokazuje, że dla nich również przygotowane jest miejsce w Jego królestwie. Ja również, mimo mojej grzeszności, mogę zasiadać z Jezusem do jednego stołu. Każda Msza św. w której uczestniczę, jest ofiarą i ucztą, w czasie której Pan chce oczyszczać mnie z mojego grzechu i karmić sobą. Jak wygląda moje uczestnictwo w Eucharystii? Co robię, by odbywało się w jeszcze większym skupieniu i otwartości?
  • Widząc to, faryzeusze mówili do Jego uczniów: «Dlaczego wasz Nauczyciel jada wspólnie z celnikami i grzesznikami?»” (w. 11). Zachowanie Jezusa zostaje poddane krytyce przez faryzeuszy. W ich oczach bratanie się z grzesznikami oznacza ściąganie na siebie ich rytualnej nieczystości. I w tym miejscu wiele się nie pomylili… Syn Boży właśnie po to przyszedł na świat, by wziąć na siebie grzechy każdego człowieka, a w ten sposób oczyścić go z winny przed Bogiem. Jezus utożsamia się z nami, grzesznikami, by w ten sposób dać nam szansę prawdziwego duchowego wzrostu. Pan utożsamia się ze mną, z moim życiem, chce być stale blisko mnie. Uświadomię sobie, że także teraz Jezus jest blisko. O czym chciałbym mu tym razem opowiedzieć? Za co podziękować, przeprosić, poprosić lub uwielbić?
  • Idźcie i starajcie się zrozumieć, co znaczy: Chcę raczej miłosierdzia niż ofiary. Bo nie przyszedłem, aby powołać sprawiedliwych, ale grzeszników” (w. 13). Prawo Mojżeszowe nakazywało szereg ofiar, które należało składać przy różnych okazjach. Z kultem ofiarnym złączone były najważniejsze święta wspominające wielkie wydarzenia zbawcze z dziejów Ludu Bożego (Pascha, Dzień Pięćdziesiątnicy, Święto Namiotów). Istotą ofiary, która ze swej definicji ma „boleć”, w jakiś sposób wyrażać uniżenie się ludzkiego serca, było zdanie się łaskę Boga. Tymczasem jeszcze przed czasami Jezusa, ofiary zaczęły służyć jako środek do szukania samozadowolenia. Doszło do tego, że wielu uczonych w Piśmie i faryzeuszy składało więcej ofiar, niż to przepisywało Prawo, lecz nie po to, by powierzyć swoje życie Bogu, lecz by „przykryć” swój brak miłosierdzia wobec bliźnich i podkreślić swoją pozorną sprawiedliwość. Czy jestem miłosierny? Czy dostrzegam w moim otoczeniu potrzebujących, zarówno materialnie jak i duchowo? Czy potrafię wybaczać i dawać kolejna szansę?

W ciągu dnia

  • Będę powtarzał dzisiaj Modlitwę Jezusową: „Panie Jezu Chryste, Synu Boga żywego, zmiłuj się nade mną grzesznikiem”.

Nie potrzebują lekarza zdrowi

Sobota po Popielcu

Łk 5,27-32

27 Potem wyszedł i zobaczył celnika, imieniem Lewi, siedzącego na komorze celnej. Rzekł do niego: «Pójdź za Mną!» 28 On zostawił wszystko, wstał i z Nim poszedł. 29 Lewi zaś wydał dla Niego wielkie przyjęcie u siebie w domu; a był spory tłum celników oraz innych [ludzi], którzy zasiadali z nimi do stołu. 30 Na to szemrali faryzeusze i uczeni ich w Piśmie, mówiąc do Jego uczniów: «Dlaczego jecie i pijecie z celnikami i grzesznikami?» 31 Lecz Jezus im odpowiedział: «Nie potrzebują lekarza zdrowi, ale ci, którzy się źle mają. 32 Nie przyszedłem powołać do nawrócenia się sprawiedliwych, lecz grzeszników».

Dzisiejszy fragment Ewangelii Łukasza ukazuje Jezusa, który nie unika grzeszników, lecz świadomie kieruje ku nim swój wzrok i swoje słowo, obdarza ich swoją zbawczą obecnością. Na początku wzbudzę w moim sercu pragnienie spotkania Pana, uświadomię sobie, że ja także potrzebuję doświadczenia Jego miłości.

Celnicy w starożytnym Izraelu, dlatego że współpracowali z rzymskim okupantem i często nadużywali swojej pozycji, bogacąc się kosztem rodaków, uważani byli za notorycznych grzeszników. Czy jestem uczciwy w wypełnianiu moich codziennych obowiązków? Jak traktuję tych, którzy w jakiś sposób podlegają mojej władzy? Czy unikam pokusy budowania mojej pozycji ich kosztem?

Mimo, iż Lewi był celnikiem, Jezus nie odwraca od niego swojego wzroku, dostrzega jego życiową biedę i chce go z niej wyrwać. Poproszę Jezusa, by w podobnym sposób spojrzał dzisiaj na mnie, abym i ja mógł dostrzec w Jego spojrzeniu moje duchowe nieuporządkowanie.

Usłyszawszy Jezusowe wezwanie „Pójdź za mną!”, Lewi natychmiast zostawia wszystko i idzie za Nim. Do czego dzisiaj Pan mnie wzywa? Czy pozwalam słowom Jego zachęty wybrzmieć w moim wnętrzu? Czy jestem gotowy zostawić za sobą moje grzeszne przywiązania i pójść tam, dokąd On chce mnie poprowadzić?

Jednym z pierwszych owoców pójścia za Jezusem jest uczta, którą Lewi przygotowuje w swoim domu. Zaprasza na nią innych celników. Chce, by oni także mogli spotkać Zbawiciela. Czy dzielę się moją wiarą z innymi?

Faryzeusze i uczeni w Piśmie nie pochwalają zachowania Jezusa. Nie są jednak na tyle uczciwi, by wprost Go zaatakować, lecz swoje wyrzuty kierują do uczniów. Jak reaguję, gdy działanie Boga rozmija się z moim dotychczasowymi wyobrażeniami? Czy w takich momentach próbuję zrewidować moje oczekiwania, czy może wręcz mszczę się na bliźnich? Czy akceptuję historię mojego życia?

„Nie potrzebują lekarza zdrowi, ale ci, którzy się źle mają” (w. 31). Będę dzisiaj nosił te słowa w sercu. Pozwolę, by uleczyły mnie one z udawania i pozwoliły stanąć przed Jezusem w prawdzie o moim grzechu.