III Niedziela Zwykła

Łk 1,1-4; 4,14-21

1 ¹ Wielu już starało się ułożyć opowiadanie o zdarzeniach, które się dokonały pośród nas, ² tak jak nam je przekazali ci, którzy od początku byli naocznymi świadkami i sługami słowa. ³ Postanowiłem więc i ja zbadać dokładnie wszystko od pierwszych chwil i opisać ci po kolei, dostojny Teofilu, ⁴ abyś się mógł przekonać o całkowitej pewności nauk, których ci udzielono (…) 4 ¹⁴ Potem powrócił Jezus mocą Ducha do Galilei, a wieść o Nim rozeszła się po całej okolicy. ¹⁵ On zaś nauczał w ich synagogach, wysławiany przez wszystkich. ¹⁶ Przyszedł również do Nazaretu, gdzie się wychował. W dzień szabatu udał się swoim zwyczajem do synagogi i powstał, aby czytać. ¹⁷ Podano Mu księgę proroka Izajasza. Rozwinąwszy księgę, znalazł miejsce, gdzie było napisane: ¹⁸ Duch Pański spoczywa na Mnie, ponieważ Mnie namaścił i posłał Mnie, abym ubogim niósł dobrą nowinę, więźniom głosił wolność, a niewidomym przejrzenie; abym uciśnionych odsyłał wolnymi, ¹⁹ abym obwoływał rok łaski Pana. ²⁰ Zwinąwszy księgę, oddał słudze i usiadł; a oczy wszystkich w synagodze były w Niego utkwione. ²¹ Począł więc mówić do nich: «Dziś spełniły się te słowa Pisma, któreście słyszeli».

Przygotowanie

• W trzecią niedzielę Okresu Zwykłego, która w Kościele obchodzona jest jako Niedziela Słowa Bożego, najpierw rozważamy prolog Ewangelii Łukasza, a następnie liturgia przenosi nas do nazaretańskiej synagogi, gdzie Jezus, odwieczne Słowo Ojca, odczytuje i do siebie odnosi fragment Księgi Izajasza. Duchu Święty, napełnił moje serce ogniem Twojej obecności, otwórz je na dar Słowa.

Punkty do medytacji

• Wielu już starało się ułożyć opowiadanie o zdarzeniach, które się dokonały pośród nas, tak jak nam je przekazali ci, którzy od początku byli naocznymi świadkami i sługami słowa (ww. 1-2) Rozpoczynając swoje dzieło, Łukasz powołuje się wcześniejsze próby spisania pamięci o życiu Jezusa Chrystusa. Pierwsi chrześcijanie początkowo koncentrowali się na ustnym głoszeniu Dobrej Nowiny w oparciu o świadectwo naocznych świadków, przede wszystkim Apostołów. Dopiero w dalszej kolejności apostolskie świadectwo zaczęto spisywać. Najstarszą posiadaną przez nas Ewangelią jest Ewangelia wg św. Marka, która powstała po roku 65. Ewangelie wg św. Łukasza i św. Mateusza zostały spisane około 20-30 lat później. Najmłodsza jest Ewangelia wg św. Jana, której spisanie umiejscawia się pod koniec I w. Oprócz tych pism powstawały także inne o podobnym charakterze. Pierwotny Kościół uznał jednak tylko cztery Ewangelie za natchnione, gdyż ich treść zgadza się z wcześniejszym ustnym nauczaniem Apostołów. Proces utrwalania się Dobrej Nowiny – najpierw głoszenie, a później spisywanie – odpowiada procesowi wprowadzania na drogę wiary. Spróbuję sobie przypomnieć, kto po raz pierwszy powiedział mi o Jezusie. Przypomnę sobie także osoby, które pokazały mi świat Pisma Świętego i modlitwę Słowem. Wszystkich polecę Bożej miłości.
• Postanowiłem więc i ja zbadać dokładnie wszystko od pierwszych chwil i opisać ci po kolei, dostojny Teofilu, abyś się mógł przekonać o całkowitej pewności nauk, których ci udzielono (ww. 3-4) Czytając Ewangelię Łukasza bardzo szybko możemy dostrzec, że jej autor odznacza się zarówno szeroką wiedzą z różnych dziedzin, jak i niemałym talentem literackim. Nic zatem dziwnego, że adresując swoje dzieło „dostojnemu Teofilowi” (gr. theofilos – „kochający Boga” lub „kochany przez Boga”, może chodzić o konkretna osobę, ale i o symbol każdego chrześcijanina), Łukasz zaznacza, że jest ono wynikiem żmudnego docierania do źródeł (świadectwa Apostołów oraz innych naocznych świadków) oraz troski o przedstawienie opisywanych wydarzeń w dokładnym porządku chronologicznym. Ewangelie, jak i pozostałe księgi Pisma Świętego, nie są ludzkim wymysłem, lecz spisanym świadectwem konkretnych wydarzeń. Jako że ich celem jest przekaz i umocnienie wiary, autorzy natchnieni oprócz odniesień historycznych przedstawiają także ich teologiczną interpretację. Zawsze jednak pierwsze jest wydarzenie. Czy znam ewangeliczne opowiadania o Jezusie? Czy wracam do nich z intencją pogłębienia mojej wiary? Czy mam świadomość, że moja wiara „nie wisi w powietrzu” ludzkich wyobrażeń, lecz opiera się na prawdzie wydarzeń i faktów?
• Potem powrócił Jezus mocą Ducha do Galilei, a wieść o Nim rozeszła się po całej okolicy. On zaś nauczał w ich synagogach, wysławiany przez wszystkich (ww. 14-15) Po chrzcie w Jordanie (por. 3,21-22) i kuszeniu na pustyni (por. 4,1-13) Jezus „mocą Ducha” wraca z Judei do Galilei i rozpoczyna swoją publiczną działalność. Jako żydowski Mesjasz swoje kroki kieruje ku tamtejszym synagogom, gdzie miejscowa ludność zbiera się na świętowanie szabatu. Nie da się Jezusa odłączyć od starotestamentalnego judaizmu. Biblijna historia narodu żydowskiego stanowi tło konieczne dla zrozumienia kim On jest i po co przyszedł na świat. Jaki jest mój stosunek do Starego Testamentu? Czy szukam na jego kartach światła, które może pomóc mi lepiej poznać Pana?
• Przyszedł również do Nazaretu, gdzie się wychował. W dzień szabatu udał się swoim zwyczajem do synagogi i powstał, aby czytać (w. 16) Liturgia szabatowa przewidywała lekturę wybranych fragmentów z Prawa i Proroków. Jako że święte teksty spisane były po hebrajsku, a w tamtym czasie język ten został wyparty przez aramejski, tłumaczono przytoczone ustępy, a następnie uzupełniano o stosowane wyjaśnienia, mające na celu aktualizację tekstu, odniesienie do sytuacji życiowej uczestników liturgii. Tym razem to Jezus, jako dorosły mężczyzna i wędrowny Nauczyciel, wstaje, by czytać. Już w czasach Pana wspólnotowa liturgia była podstawowym miejscem poznawania i wsłuchiwanie się w słowo Boże. Do każdego Bóg przemawia indywidualnie, lecz czyni to w kontekście wspólnoty wiary. Jako katolik otrzymałem słowo Boże przez posługę Kościoła. Czy pamiętam, że właściwym punktem odniesienia do rozumienia Słowa jest nauczanie Kościoła? Czy mam świadomość, że Słowo mogę znaleźć nie tylko w Piśmie Świętym, lecz także w Tradycji?
• Podano Mu księgę proroka Izajasza. Rozwinąwszy księgę, znalazł miejsce, gdzie było napisane: Duch Pański spoczywa na Mnie, ponieważ Mnie namaścił i posłał Mnie, abym ubogim niósł dobrą nowinę, więźniom głosił wolność, a niewidomym przejrzenie; abym uciśnionych odsyłał wolnymi, abym obwoływał rok łaski Pana. Zwinąwszy księgę, oddał słudze i usiadł; a oczy wszystkich w synagodze były w Niego utkwione. Począł więc mówić do nich: «Dziś spełniły się te słowa Pisma, któreście słyszeli» (ww. 17-21) Jezus odczytuje fragment Księgi Izajasza (por. Iz 61,1-2), którego ku zdziwieniu obecnych nie komentuje, wyciągając z niego jakieś wskazówki na codzienne życie wierzących. Zdecydowanie i wprost stwierdza, że słowa proroka właśnie dzisiaj się wypełniły. To właśnie On jest Bożym Posłańcem, który działa w mocy Ducha Pańskiego (por. Łk 3,22). Głoszona przez Niego nauka jest prawdziwą Dobrą Nowiną, odmieniająca życie ubogich, czyli tych, którzy w pokorze i ufności staja przed Bogiem. Więźniowie, niewidomi, uciśnieni, oczekujący na rok łaski – wszystkie te kategorie opisują sytuację człowieka, który po grzechu pierworodnym wydaje się być skazanym na cierpienie i brak szczęścia. Jezus przyszedł na świat nie tylko po to, by z troską pochylać się nad ludzką biedą, lecz by sięgnąć do jej korzeni i je usunąć. Łukaszowa narracja, podobnie jak i narracja pozostałych Ewangelii, stopniowo podprowadza pod wydarzenia paschalne, kiedy to Pan mocą swej krzyżowej ofiary otworzy przed każdym człowiekiem perspektywę komunii z Bogiem. Dar owej komunii jest początkiem odnowionego człowieczeństwa, a wraz z nim odnowionego stworzenia. Jak dzisiaj wygląda stan mojego serca? Co nazwałbym moją szczególną niemocą? Opowiem o tym Jezusowie, który chce odmieniać także moje życie.

Modlitwa w ciągu dnia

• Panie Jezu, mocą Twojego słowa wyprowadzaj mnie z duchowych niewoli.