A wziąwszy siedem chlebów, odmówił dziękczynienie (Mk 8,1-10)

Sobota V Tygodnia Zwykłego

Mk 8,1-10

1 W owym czasie, gdy znowu wielki tłum był [z Nim] i nie mieli co jeść, przywołał do siebie uczniów i rzekł im: 2 «Żal Mi tego tłumu, bo już trzy dni trwają przy Mnie, a nie mają co jeść. 3 I jeśli ich puszczę zgłodniałych do domu, zasłabną w drodze, bo niektórzy z nich przyszli z daleka». 4 Odpowiedzieli uczniowie: «Jakże tu na pustkowiu będzie mógł ktoś nakarmić ich chlebem?» 5 Zapytał ich: «Ile macie chlebów?» Odpowiedzieli: «Siedem». 6 I polecił tłumowi usiąść na ziemi. A wziąwszy siedem chlebów, odmówił dziękczynienie, połamał i dawał uczniom, aby je podawali. I podali tłumowi. 7 Mieli też kilka rybek. I nad tymi odmówił błogosławieństwo, i polecił je rozdać. 8 Jedli do syta, a pozostałych ułomków zebrali siedem koszów. 9 Było zaś około czterech tysięcy ludzi. Potem ich odprawił. 10 Zaraz też wsiadł z uczniami do łodzi i przybył w okolice Dalmanuty.

Przygotowanie

  • Podróż Jezusa po krainie Dekapolu kończy się drugim rozmnożeniem chleba. Po raz drugi, tym razem w bardziej pogańskim środowisku, Pan karmi ludzi zgromadzonych wokół Niego, zapowiadając jeszcze większy dar, jakim będzie Eucharystia. Duchu Święty, prowadź mnie w dzisiejszej modlitwie Słowem.

Punkty do medytacji

  • «Żal Mi tego tłumu, bo już trzy dni trwają przy Mnie, a nie mają co jeść. I jeśli ich puszczę zgłodniałych do domu, zasłabną w drodze, bo niektórzy z nich przyszli z daleka» (ww. 2-3) W wypowiedzi Jezusa pojawia się czasownik splanchidzomai, który można przetłumaczyć jako „litować się, współczuć komuś”, a nawet bardziej dosłownie „doznać poruszenia wnętrzności” na widok czyjejś biedy (por. 1,41; 6,34). Te samo słowo opisuje reakcję Pana na widok tłumu na początku opowiadania o pierwszym rozmnożeniu chleba (por. 6,34). Teraz jednak to nie narrator, ale sam Jezus mówi o swoim wewnętrznym poruszeniu sytuacją zgromadzonych. Słowa „już trzy dni trwają przy mnie” mogą oznaczać, że owi ludzie towarzyszyli Jezusowi w trakcie wędrówki przez Dekapol (por. 8,3). Kroczenie za Jezusem niejednokrotnie wiąże się z naszej strony z potrzebą wyrzeczeń, a nawet całkowitego zdania się na Bożą opatrzność. Warto przy tym pamiętać, że nasza życiowa sytuacja nie jest Bogu obojętna. On sam dostrzega nasze braki i szuka sposobności, by przyjść nam z pomocą. Co dzisiaj jeszcze przeszkadza mi w przyjęciu postawy pełnego zaufania wobec Jezusa? Co hamuje mnie przed całkowitym pójściem za Jego nauką?
  • Odpowiedzieli uczniowie: «Jakże tu na pustkowiu będzie mógł ktoś nakarmić ich chlebem?» (w.4) Uczniowie byli już świadkami sytuacji, w której Jezus za pomocą pięciu chlebów i dwóch ryb nakarmił rzeszę pięciu tysięcy mężczyzn (por. 6,34-44). Tak niezwykłe wydarzenie powinno wbić się w ich pamięć, a także wpłynąć na sposób postrzegania rzeczywistości. Nic z tych rzeczy jednak nie zaszło. W dalszym ciągu myślą w kategoriach ludzkich możliwości, nie dostrzegając z Kim tak naprawdę związali swoje życie. Oporność uczniów w zmianie mentalności swój punkt kulminacyjny osiągnie kilka wersetów dalej, gdy pouczani przez Pana o niebezpieczeństwie kwasu faryzeuszów, między sobą rozprawiać będą, czy jeden chleb wystarczy, by wszyscy mogli się najeść. Usłyszą wtedy twarde słowa: „Czemu rozprawiacie o tym, że nie macie chlebów? Jeszcze nie pojmujecie i nie rozumiecie, tak otępiałe są wasze umysły? Mając oczy, nie widzicie; mając uszy, nie słyszycie?” (8,17-18). Czy wierzę w to, że moja codzienność jest przestrzenią Bożego działania? Czy stawiając czoła moim życiowym trudnościom przy użyciu rozumu i wolnej woli, potrafię w pierwszej kolejności powierzyć je Bogu?
  • I polecił tłumowi usiąść na ziemi. A wziąwszy siedem chlebów, odmówił dziękczynienie, połamał i dawał uczniom, aby je podawali. I podali tłumowi. Mieli też kilka rybek. I nad tymi odmówił błogosławieństwo, i polecił je rozdać (ww. 6-7) Gesty wykonywane przez Jezusa są w zasadzie paralelne do tych, jakie wykonał w trakcie pierwszego rozmnożenia chleba: „wziąwszy” (gr. labon), „odmówił dziękczynienie” (gr. eucharistesas), połamał” (gr. eklasen) i „dawał” (gr. edidou). Istniejące różnice w postaci użytego języka (np. zamiast czasownika eulogeo – „odmawiać błogosławieństwo”, mamy eucharisteo – „odmawiać dziękczynienie”), wskazują na fakt, iż w przypadku relacji o pierwszym rozmnożeniu chleba, Marek bardziej zbliżony jest do tradycji ze środowiska judeochrześcijańskiego, zaś przedstawiając drugie rozmnożenie nawiązuje do pamięci kultywowanej pośród chrześcijan ze środowisk pogańskich. Ostatecznym odniesieniem do obydwu narracji jest scena ustanowienia eucharystii, w której Jezus wykonuje te same gesty: „A gdy jedli, WZIAŁ chleb, ODMÓWIŁ BŁOGOSŁAWIEŃSTWO, POŁAMAŁ i dał im, mówiąc: «Bierzcie, to jest Ciało moje»” (14,22). Czy wierzę w żywą obecność Jezusa w Postaciach Eucharystycznych? Czy mam świadomość, że przyjmowanie Ciała i Krwi Chrystusa nie jest świątecznym dodatkiem do mojego chrześcijaństwa, lecz czymś fundamentalnym, niezbędnym, by móc iść drogą nawrócenia i uświęcenia?
  • Jedli do syta, a pozostałych ułomków zebrali siedem koszów. Było zaś około czterech tysięcy ludzi. Potem ich odprawił (ww. 8-9) Podczas pierwszego rozmnożenia chleba Jezus nakarmił pięć tysięcy mężczyzn. Tym razem mowa jest o czterech tysiącach (gr. tetrakischilioi). Podobnie jak w przypadku pierwszej liczby, także druga liczba może być odczytywana symbolicznie, jako wskazanie na cztery krańce świata lub cztery punkty kompasu. Którąkolwiek z interpretacji byśmy nie wybrali, drugie rozmnożenie chleba wydaje się zdecydowanie zapowiadać, że ustanowiony w przyszłości dar Eucharystii nie będzie ograniczony jedynie do jednego narodu, lecz stanie się zbawiennym darem Boga dla całej ludzkości, dla wszystkich, którzy zdecydują się wejść na drogę uczniów Jezusa. Będzie to pokarm, który w swej obfitości przekraczać będzie potrzeby człowieka. W chwili cichej modlitwy podziękuję Chrystusowi, za Jego sakramentalną obecność w moim życiu.

Modlitwa w ciągu dnia

  • Znajdę czas na krótką adorację Najświętszego Sakramentu.

Szukacie mnie nie dlatego, że widzieliście znaki (J 6,22-29)

Wsponienie św. Atanazego, Biskupa i Doktora Kościoła

J 6,22-29

22 Nazajutrz tłum stojący po drugiej stronie jeziora spostrzegł, że poza jedną łodzią nie było tam żadnej innej oraz że Jezus nie wsiadł do łodzi razem ze swymi uczniami, lecz że Jego uczniowie odpłynęli sami. 23 Tymczasem w pobliże tego miejsca, gdzie spożyto chleb po modlitwie dziękczynnej Pana, przypłynęły od Tyberiady inne łodzie. 24 A kiedy [ludzie z] tłumu zauważyli, że nie ma tam Jezusa ani Jego uczniów, wsiedli do łodzi, dotarli do Kafarnaum i tam szukali Jezusa. 25 Gdy zaś odnaleźli Go na przeciwległym brzegu, rzekli do Niego: «Rabbi, kiedy tu przybyłeś?» 26 W odpowiedzi rzekł im Jezus: «Zaprawdę, zaprawdę, powiadam wam: Szukacie Mnie nie dlatego, że widzieliście znaki, ale dlatego, że jedliście chleb do syta. 27 Zabiegajcie nie o ten pokarm, który niszczeje, ale o ten, który trwa na życie wieczne, a który da wam Syn Człowieczy; Jego to bowiem pieczęcią swą naznaczył Bóg Ojciec». 28 Oni zaś rzekli do Niego: «Cóż mamy czynić, abyśmy wykonywali dzieła Boga?» 29 Jezus, odpowiadając, rzekł do nich: «Na tym polega dzieło Boga, abyście wierzyli w Tego, którego On posłał».

Przygotowanie

  • Tłumy szukają Jezusa, gdyż po raz kolejny chcą nasycić się rozmnożonym przez Niego chlebem. Pan wykorzystuje tę sytuację, by stopniowo wprowadzić temat duchowego pokarmu, jakim będzie Jego Ciało i Krew. W chwili ciszy przygotuję się na spotkanie ze Słowem. Wzbudzę w sobie pragnienie, by zawarta w nim moc Ducha Świętego dotknęła mojego serca.

Punkty do medytacji

  • A kiedy [ludzie z] tłumu zauważyli, że nie ma tam Jezusa ani Jego uczniów, wsiedli do łodzi, dotarli do Kafarnaum i tam szukali Jezusa (w. 24) Rozważany przez nas fragment ściśle łączy się z tymi, które go bezpośrednio poprzedzają. Chwilę wcześniej Jan Ewangelista opowiedział o cudownym rozmnożeniu chleba po drugiej stronie Jeziora Tyberiadzkiego (por. J 6,1-15) oraz uczniach przeprawiających się z powrotem do Kafarnaum i Jezusie kroczącym po wzburzonych wodach jeziora (por. 6,16-21). Wieść o nakarmieniu pięciu tysięcy mężczyzn w zrozumiały sposób wzbudziła wielkie zainteresowanie. Świadkowie cudownego wydarzenia następnego dnia orientują się, że zarówno Jezus jak i Jego uczniowie oddalili się (w. 22). Dlatego wsiadają do łodzi przybyłych z Tyberiady i przeprawiają się do Kafarnaum, by tam ponownie spotkać Pana. Czy jest we mnie pragnienie spotykania Jezusa? Czy jestem gotowy pokonywać różne trudności, byle by tylko móc cieszyć się Jego obecnością?
  • Zaprawdę, zaprawdę, powiadam wam: Szukacie Mnie nie dlatego, że widzieliście znaki, ale dlatego, że jedliście chleb do syta (w. 26) Jezus dobrze zna serce człowieka. Wie, jakie pragnienia nim kierują. Dlatego bezpośrednio zwraca uwagę szukającym Go, że ich motywacja nie jest jeszcze doskonała. Czynione przez Niego cuda, w tym rozmnożenie chleba, nie są jedynie prostymi manifestacjami Jego możliwości, lecz mają charakter znaku, to znaczy wskazują na Jego mesjańską tożsamość oraz objawiają cel Jego misji. Nie chodzi jedynie o to, by dokonało się cudowne uzdrowienie człowieka lub napełnienie jego pustego żołądka, lecz by w spotkaniu z Panem miały miejsce przemiana i uzdrowienie na poziomie duchowym. Jakie są moje oczekiwania wobec Jezusa? Czy pragnienie bycia zbawionym przez Niego zajmuje pośród nich pierwsze miejsce?
  • Zabiegajcie nie o ten pokarm, który niszczeje, ale o ten, który trwa na życie wieczne, a który da wam Syn Człowieczy; Jego to bowiem pieczęcią swą naznaczył Bóg Ojciec (w. 27) Nawiązując do motywacji tłumów, by po raz kolejny móc nasycić się cudownie rozmnożonym chlebem, Jezus wskazuje na konieczność szukania pokarmu, który zagwarantuje życie wieczne. W tradycji biblijnej jako pokarm i napój duchowy przedstawiane były Boża Mądrość i Boże Słowo, które dane były Izraelowi w postaci prawa Mojżeszowego. W Mądrości Syrach czytamy: „Ten, który Pana się boi, (…) kto trzyma się Prawa, posiądzie mądrość (…) Nakarmi go chlebem rozumu i napoi go wodą mądrości” (Syr 15,1.3). Jezus jako Syn Człowieczy naznaczony został przez Ojca pieczęcią Ducha Świętego (por. J 1,32). Dzięki temu może w doskonały sposób objawić światu Bożą mądrość, której „spożywanie” wprowadzi człowieka w rzeczywistość pełni życia. Jak wygląda moja hierarchia wartości, czy moje potrzeby duchowe stawiam przed fizycznymi? Czy wierzę, że Jezus chce nie tylko towarzyszyć mi w życiu ziemskim, ale również wprowadzić mnie w szczęśliwą wieczność?
  • Jezus, odpowiadając, rzekł do nich: «Na tym polega dzieło Boga, abyście wierzyli w Tego, którego On posłał (w. 29) Żydzi otaczający Jezusa są w stanie przyjąć Go jako nowego Mojżesza. Dlatego pytają, w jaki sposób mają wykonywać dzieła Boga (w. 28). Odpowiadając, Pan wskazuje na najważniejsze wymaganie, jakie Bóg stawia człowiekowi. Wiara w Jezusa Chrystusa jest fundamentalna, bez niej nie ma chrześcijaństwa, nie ma uczestnictwa w życiu wiecznym. Jest ona łaską darmowo daną przez Boga człowiekowi, lecz jak każdy dar wymaga odpowiedniego przyjęcia. Przede wszystkim chodzi o to, by relacja z Jezusem przeniknęła wszystkie momenty ludzkiego życia. Czy Jezus ma dostęp do całego mnie? Czy nie chowam czegoś przed, na przykład nieuporządkowanych relacji, błędnych przyzwyczajeń, czy wręcz grzesznego zniewolenia?

W ciągu dnia

  • Będę powtarzał krótką modlitwę uwielbienia: „Panie Jezu, objawiona światu Mądrości Ojca, bądź uwielbiony w moim życiu”.