Czwartek V Tygodnia Zwykłego

Ml 7,24-30

²⁴ Stamtąd zaś wybrał się i udał w okolice Tyru i Sydonu. Wstąpił do [pewnego] domu i chciał, żeby nikt o tym nie wiedział, nie mógł jednak pozostać w ukryciu. ²⁵ Zaraz bowiem usłyszała o Nim kobieta, której córeczka była opętana przez ducha nieczystego. Przyszła, padła Mu do nóg, ²⁶ a była to poganka, Syrofenicjanka z pochodzenia, i prosiła Go, żeby złego ducha wyrzucił z jej córki. ²⁷ I powiedział do niej [Jezus]: «Pozwól wpierw nasycić się dzieciom, bo niedobrze jest zabierać chleb dzieciom, a rzucać szczeniętom». ²⁸ Ona Mu odparła: «Tak, Panie, lecz i szczenięta pod stołem jedzą okruszyny po dzieciach». ²⁹ On jej rzekł: «Przez wzgląd na te słowa idź; zły duch opuścił twoją córkę». ³⁰ Gdy wróciła do domu, zastała dziecko leżące na łóżku; a zły duch wyszedł.

Przygotowanie

• W poprzednich perykopach faryzeusze i uczeni w Piśmie, którzy przybyli do Jezusa z Jerozolimy, sprowokowali Go do poddania krytyce tradycji starszych (Mk 7,1-13), a następnie ukazania źródła nieczystości w człowieku (Mk 7,14-23). Teraz Pan udaje się w okolice Tyru i Sydonu, gdzie spotyka pewną Syrofenicjankę. W chwili ciszy przygotuję moje serce na spotkanie z dzisiejszym Słowem.

Punkty do medytacji

• Stamtąd zaś wybrał się i udał w okolice Tyru i Sydonu (w. 24) Bardziej dosłownie tekst grecki można by przetłumaczyć: „stamtąd zaś powstawszy, poszedł”. Marek w swoim dziele kilkukrotnie używa pojawiającego się tutaj czasownika anastas („powstawszy”), by podkreślić, że Jezus wchodzi w nowy etap swojej działalności (por. 1,35; 10,1). W tym przypadku Pan rozpoczyna swoją podróż na północ, na krótki czas opuszczając Galileę i kierując się na terytorium pogańskie. Warto wspomnieć, że czasownik anistemi pojawia się także w zapowiedziach powstania z martwych (por. 8,31; 9,9.31; 10,34). Tyr i Sydon były miastami w przeważającej części pogańskimi, zamieszkałymi przez ludność, która była wrogo nastawiona do Żydów. Gdy w 66 r. po Chr. wybuchła tzw. wojna żydowska, wielu z nich, współpracując z Rzymem, doprowadziło do śmierci lub uwięzienia swoich żydowskich sąsiadów. Jakie myśli i uczucia rodzą się we mnie, gdy myślę o osobach wrogo do mnie nastawionych? Czy mam świadomość, że Ewangelia jako Dobra Nowina o zbawieniu jest zaadresowana do wszystkich ludzi?
• Wstąpił do [pewnego] domu i chciał, żeby nikt o tym nie wiedział, nie mógł jednak pozostać w ukryciu. Zaraz bowiem usłyszała o Nim kobieta, której córeczka była opętana przez ducha nieczystego (ww. 24-25) W Markowej Ewangelii „dom” (gr. oikos) jest zapowiadającym wspólnotę Kościoła uprzywilejowanym miejscem, w którym mają miejsce uzdrowienia, nauczanie, przepowiadanie lub kontrowersje (por. 1,29; 2,1.15; 3,20.32-33; 5,38; 7,17; 9,33). Zamysłem Jezusa, podobnie jak w wielu innych miejscach Ewangelii, jest pozostawanie w ukryciu, oprócz tych momentów, kiedy publicznie naucza lub dokonuje znaków (tzw. sekret mesjański). Jednakże popularność Pana, jak widać, wykraczała poza terytoria typowo żydowskie (por. 3,8). Oto o Jego przybyciu dowiaduje się nieznana z imienia miejscowa kobieta, której córka jest w mocy ducha nieczystego (gr. pneuma akathartos). Czy Jezus ma „dom” w moim życiu? Czy Jego obecność w mojej codzienności jest dla innych czytelnym znakiem zachęcającym do kroczenia drogą wiary?
• Przyszła, padła Mu do nóg, a była to poganka, Syrofenicjanka z pochodzenia, i prosiła Go, żeby złego ducha wyrzucił z jej córki (ww. 25-26) Mamy tutaj typowy dla Marka podwójny sposób opisywania (por. 1,3.35; 4,35; 14,12; 15,42). Kobieta jest i poganką (gr. Hellenis, dosł. „Hellenką”), i Syrofenicjanką (gr. Syrofoinikissa). Chodzi zatem o pogankę, która związana jest z kulturą helleńską. Ponadto, ewangelista używa tutaj rzeczownika gyne („kobieta”) z rodzajnikiem określonym, co może sugerować, że miała ona wyższy status społeczny. Żadna jednak z powyższych charakterystyk nie jest w stanie uchronić jej przed doświadczeniem kruchości i zależności – jej córka jest opętana przez złego ducha. Uświadomię sobie, że żaden, nawet najwyższy status społeczny nie jest w stanie zabezpieczyć mnie przed zakusami złego. W jaki sposób radzę sobie z moją duchową niemocą?
• I powiedział do niej [Jezus]: «Pozwól wpierw nasycić się dzieciom, bo niedobrze jest zabierać chleb dzieciom, a rzucać szczeniętom» (w. 27) Jezus, zazwyczaj tak bardzo delikatny wobec swoich rozmówców, zwłaszcza tych, którzy przychodzą do Niego prosić o pomoc, na pierwszy rzut oka wydaje się szorstko reagować na prośbę poganki: nie tylko, że odmawia, to jeszcze porównuje sytuację jej córki do sytuacji szczeniąt, czekających pod stołem, że coś im „skapnie z uczty”. W tekstach biblijnych nazwanie kogoś psem było obelgą (por. 1 Sam 17,43; Iz 56,10-11). Wydźwięku wypowiedzi Pana wydaje się nie zmieniać także fakt, iż używa On zdrobniałego wyrażenia „szczenięta” (gr. kyon – „pies”, kynarion – „szczeniak”). Warto jednak zwrócić uwagę, iż na początku Jezus mówi: „pozwól wpierw nasycić się dzieciom”. Rzeczownik „dziecko” (gr. teknon) w greckim tłumaczeniu Starego Testamentu, zwanym Septuagintą, niekiedy użyty jest w odniesieniu do Izraela (por. Iz 63,8-9). Ponadto dosyć często Izraelici jako wspólnota nazywani są „synami Bożymi” (por. Pwt 32,20; Ps 82,6). Zatem Jezus nie tyle odmawia pomocy kobiecie, co wykorzystuje jej prośbę do ukazania, że w pierwszym rzędzie przyniesiona przez Niego łaska zbawienia jest zaadresowana do tych, którzy od wieków są nosicielami Bożej obietnicy. Nie oznacza to jednak, że w dalszej kolejności także inne narody nie zostaną wybawione od zła, grzechu czy śmierci. W Liście do Rzymian Paweł napisze: „Bo ja nie wstydzę się Ewangelii, jest bowiem ona mocą Bożą ku zbawieniu dla każdego wierzącego, najpierw dla Żyda, potem dla Greka” (Rz 1,16). Czy modlę się, by Żydzi uznali Jezusa jako Zbawiciela?
• Ona Mu odparła: «Tak, Panie, lecz i szczenięta pod stołem jedzą okruszyny po dzieciach» On jej rzekł: «Przez wzgląd na te słowa idź; zły duch opuścił twoją córkę». Gdy wróciła do domu, zastała dziecko leżące na łóżku; a zły duch wyszedł (w. 28-30) Przytoczone wyżej słowa Jezusa były dla kobiety, szukającej ratunku dla swojej córki, rzeczywistą próbą, z której wychodzi zwycięsko. Jako poganka o wysokim statusie społecznym mogła wzgardzić żydowskim wędrownym Cudotwórcą. A jednak tego nie czyni. Trudno ją posądzać o wiarę w Jezusa jako żydowskiego Mesjasza. To raczej miłość do córki sprawia, że mimo wszystko szuka ona argumentów, by przekonać Pana do wysłuchania jej prośby. W efekcie córka zostaje uwolniona. Oprócz łaski i mądrości Słowa, Bóg obdarza każdego człowieka sumieniem, które na miarę odebranego wychowania, nawet w kulturze czy religii niebiblijnej, pozwala odkryć podstawowe życiowe powinności (np. miłość i szacunek do bliźniego, poznawanie prawdy, szukanie sprawiedliwości). Kto nie poznał Ewangelii, a próbuje żyć wobec tych powinności, ma szansę wejścia w perspektywę zbawienia. Jaki jest mój stosunek do osób niepodzielających mojej wiary? Czy szanuję ich jako ludzi, stworzonych na obraz i podobieństwo Boże? Co robię, by mogli poznać Chrystusa?

Modlitwa w ciągu dnia

• Panie Jezu, pozwól całemu światu poznać prawdę o Twojej miłości.