XV Niedziela Zwykła A

Mt 13,1-23

¹ Owego dnia Jezus wyszedł z domu i usiadł nad jeziorem. ² Wnet zebrały się koło Niego tłumy tak wielkie, że wszedł do łodzi i usiadł, a cały lud stał na brzegu. ³ I mówił im wiele w przypowieściach tymi słowami: «Oto siewca wyszedł siać. ⁴ A gdy siał, jedne ziarna padły na drogę, nadleciały ptaki i wydziobały je. ⁵ Inne padły na grunt skalisty, gdzie niewiele miały ziemi; i wnet powschodziły, bo gleba nie była głęboka. 6 Lecz gdy słońce wzeszło, przypaliły się i uschły, bo nie miały korzenia. ⁷ Inne znowu padły między ciernie, a ciernie wybujały i zagłuszyły je. ⁸ Inne wreszcie padły na ziemię żyzną i plon wydały, jedno stokrotny, drugie sześćdziesięciokrotny, a inne trzydziestokrotny. ⁹ Kto ma uszy, niechaj słucha!» ¹⁰ Przystąpili do Niego uczniowie i zapytali: «Dlaczego mówisz do nich w przypowieściach?» ¹¹ On im odpowiedział: «Wam dano poznać tajemnice królestwa niebieskiego, im zaś nie dano. ¹² Bo kto ma, temu będzie dodane, i w nadmiarze mieć będzie; kto zaś nie ma, temu zabiorą nawet to, co ma. ¹³ Dlatego mówię do nich w przypowieściach, że patrząc, nie widzą, i słuchając, nie słyszą ani nie rozumieją. ¹⁴ Tak spełnia się na nich przepowiednia Izajasza: Słuchać będziecie, a nie zrozumiecie, patrzeć będziecie, a nie zobaczycie. ¹⁵ Bo stwardniało serce tego ludu, ich uszy stępiały i oczy swe zamknęli, żeby oczami nie widzieli ani uszami nie słyszeli, ani swym sercem nie rozumieli, i nie nawrócili się, abym ich uzdrowił. ¹⁶ Lecz szczęśliwe oczy wasze, że widzą, i uszy wasze, że słyszą. ¹⁷ Bo zaprawdę, powiadam wam: Wielu proroków i sprawiedliwych pragnęło ujrzeć to, na co wy patrzycie, a nie ujrzeli; i usłyszeć to, co wy słyszycie, a nie usłyszeli. ¹⁸ Wy zatem posłuchajcie przypowieści o siewcy. ¹⁹ Do każdego, kto słucha słowa o królestwie, a nie rozumie go, przychodzi Zły i porywa to, co zasiane jest w jego sercu. Takiego człowieka oznacza ziarno posiane na drodze. ²⁰ Posiane na grunt skalisty oznacza tego, kto słucha słowa i natychmiast z radością je przyjmuje; ²¹ ale nie ma w sobie korzenia i jest niestały. Gdy przyjdzie ucisk lub prześladowanie z powodu słowa, zaraz się załamuje. ²² Posiane między ciernie oznacza tego, kto słucha słowa, lecz troski doczesne i ułuda bogactwa zagłuszają słowo, tak że zostaje bezowocne. ²³ Posiane wreszcie na ziemię żyzną oznacza tego, kto słucha słowa i rozumie je. On też wydaje plon: jeden stokrotny, drugi sześćdziesięciokrotny, inny trzydziestokrotny».

Dosyć długi fragment ewangeliczny przytoczony przez dzisiejszą liturgię słowa stanowi część tzw. Mowy w Przypowieściach (Mt 13,1-52). Po Kazaniu na Górze (5-7) i Mowie Apostolskiej (10,1-42), jest to kolejna z pięciu mów Jezusa, które nadają rytm Mateuszowej narracji. Tym razem tematem jest tajemnica królestwa niebieskiego. Sięgając do obrazów znanych ówczesnym Żydom z codziennego życia, Pan wyjaśnia istotę Bożego panowania, które urzeczywistnia się poprzez realizowaną przez Niego misję.

Na dzisiejszy fragment składa się przypowieść o siewcy (13,3-9), przedstawienie powodu, dla którego Jezus w swoim nauczaniu sięga po przypowieści (13,10-17) oraz wyjaśnienie przypowieści o siewcy (13,18-23). Całość ma zobrazować, w jaki sposób królestwo niebieskie zostaje zaszczepione w ludzkich sercach. Siewca symbolizuje Jezusa, który przemierzając galilejskie bezdroża głosi Dobrą Nowinę o zbawieniu. To, co zaskakuje dzisiejszego czytelnika, to fakt, iż ziarno rozsiewane jest szerokim gestem, pada na różnego rodzaju podłoże – na drogę, miejsce skaliste, między ciernie, ziemię żyzną. Ta pozorna rozrzutność symbolizuje taktykę przyjętą przez Jezusa. W swoim głoszeniu jest On niezwykle hojny, nie ogranicza się do grona wybranych i przygotowanych na przyjęcie słowa osób, lecz zwraca się do każdego człowieka, dając mu szansę usłyszenia.

Różne rodzaje gleby oraz rezultat zasianego na nich ziarna stają się dla słuchaczy okazją do zdiagnozowania własnego serca, dostrzeżenia, czy jest ono gotowe na przyjęcie słowa, a jeżeli nie, to co należy uczynić, by jednak zapuściło ono korzenie i przyniosło spodziewany plon. Warto także zwrócić uwagę, że ów plon nie jest jednakowy: „Inne wreszcie padły na ziemię żyzną i plon wydały, jedno stokrotny, drugie sześćdziesięciokrotny, a inne trzydziestokrotny” (13,8). W słowach tych znajdujemy wskazówkę, że słuchanie i przyjmowanie Jezusowej nauki nie zakłada jakiejś formy uniformizmu. Mówiąc inaczej, królestwo niebieskie rozwija się w poszczególnych sercach w różnym tempie, w zależności od planu Boga, historii człowieka, czy jego naturalnych predyspozycji. Ważne jest, by wejść w postawę słuchającego i zgodzić się, by słowo Pana prowadziło przez życie. Plon, czyli rezultaty kroczenia za Nim są sprawą drugorzędną.

Ostatnią rzeczą, którą warto podkreślić w dzisiejszej Ewangelii jest cel Jezusowego głoszenia w przypowieściach. Jako że zawsze stanowią one jakiegoś rodzaju zagadkę, czy mimo że nawiązują do codziennego doświadczenia, w jakimś elemencie jednak od niego odbiegają, stają się one wyzwaniem dla tych osób, które nie są jeszcze w stanie rozpoznać i przyjąć oczywistych znaków Bożej obecności. Można powiedzieć, że w strategii przyjętej przez Jezusa przypowieści są swoistą „metodą aktywizującą”, zmuszającą odbiorcę do zaangażowania i namysłu.

Jaką rolę w moim życiu duchowym odgrywa słowo Boże? Czy szukam w nim Bożego mówienia do mnie? Czy pielęgnuje w sobie gotowość na jego przyjęcie i pozwalam mu prowadzić mnie przez życie?